159ابن‌اثير ذيل حوادث سال 420 هجرى نوشته است: به خليفه عباسى گزارش دادند كه خطيب مسجد براثا هنگامى كه نام رسول اكرم (صلى الله عليه و آله) را بر زبان مى‌آورد مى‌گويد: «بعد الصلاة على النبى و على أخيه اميرالمؤمنين على بن ابى‌طالب.» خليفه عباسى او را عزل كرد و خطيب و امام جماعت ديگرى را براى مسجد براثا تعيين كرد. اهالى كرخ با وساطت مرحوم سيد مرتضى بار ديگر خطيب و امام جماعت سابق را به مسجد بازگرداندند. 1
كرخ، گذرگاه حوادث تلخ و خونين
در اواخر عهد مستعصم عباسى (650) ميان شيعيان كرخ و عده‌اى از طرفداران خليفه عباسى جنگى درگرفت. ابوبكر، پسر مستعصم مأمور شد تا اين نزاع را خاموش سازد؛ اما به جاى حاكم نمودن آرامش در منطقه، به محله كرخ بغداد هجوم بُرد و اين ناحيه و مشهد امام كاظم (عليه السلام) را به غارت برد و مرتكب فجايع بسيارى شد. قتل و غارت و تجاوز را از حدّ گذراند و برخى از سادات و علويان را اسير نمود. دختران و پسران را از خانه‌ها بيرون كشيدند و به قولى هزار دختر از علويان و غيره را دستگير و با خود بُردند. در اين ماجرا عده‌اى از شيعيان به قتل رسيدند. ابن‌علقمى قمى، وزير مستعصم بالله، آخرين خليفه عباسى از اين ماجرا سخت اندوهگين شد و اين جنايات، روح و روان اين دانشور، اديب و كارگزار شيعى را آزرد. او كه در تشيع و ارادت به خاندان طهارت، اعتقادى راسخ و استوار داشت، شرح اين فجايع را نگاشت و براى برخى علماى وقت فرستاد. او مانند ديگر شخصيت‌هاى شيعه،