233بر مسلمان حكومت داشته باشد.» اين بيانيّه در سطح وسيعى چاپ و توزيع شد. انگليس كه از اين اقدام ميرزا محمدتقى شيرازى ناراحت شده بود، فرزند ايشان را به جزيره هنگام 1تبعيد كرد. اما ميرزا محمدتقى شيرازى بيانيّه دوم خويش را نيز صادر كرد و در آن اعلام نمود: «مطالبه حقوق عراقى‌ها بر ايشان واجب است؛ حتّى اگر مجبور شوند متوسّل به زور گردند» .
انگليس تمام تلاشش را براى خنثى كردن اين فتوا به كار گرفت و بسيار هم هزينه كرد؛ امّا اين فتوا جايش را در دل مردم باز كرده بود، تا جايى كه يكى از رؤساى عشاير گفته بود: «ما در مرقد امام حسين (عليه السلام) با امام (ميرزا محمد تقى) شيرازى پيمان مى‌بنديم تا از هر چه داريم، در اين راه دريغ نورزيم و حيله نكنيم و با تمام هستى‌مان به ميدان بياييم» .
ميرزا محمّدتقى شيرازى كه پس از آيت‌الله سيد محمد كاظم يزدى به مرجعيّت رسيده بود، از سامرا به كربلا آمد و اين باعث شد كه كربلا به مركز فرماندهى انقلاب مبدّل شود و همه بزرگان براى مشورت و گفت‌وگو به اين شهر مى‌آمدند؛ امّا فوت ناگهانى و مرموز شيخ محمدتقى شيرازى كه به نقلى به علّت مسموميّت به دست انگليسى‌ها بود را بايد نقطه عطفى در روند ثورة العشرين دانست. تشييع باشكوهى در كربلا برگزار شد و ايشان در صحن مطهّر امام حسين (عليه السلام) به خاك سپرده شدند. 2
با درگذشت ميرزا محمدتقى شيرازى انگليسى‌ها پررو شدند؛ به گونه‌اى كه به مدت دو روز هواپيماهاى‌شان