142
متوكل قبر حسين (ع) را ويران مىكند
از ديگر مطالبى كه در «دائرة المعارف اسلامى» آمده، اين است كه متوكل عباسى در سال 236 هجرى ضريح مطهر و اطراف آن را ويران كرد و زمين آنجا را پس از شخم زدن به كشتزارى تبديل نمود و آنگاه زيارت آن مكان و ديگر بقاع متبركه را ممنوع ساخت و زائران را به كيفرهاى سخت تهديد كرد. اما معروف در منابع عربى آن است كه متوكل در طول پانزده سال خلافت خود (232-247) چهار بار به ويرانسازى قبر و ضريح امام حسين (ع) فرمان داد. پيش از او، مأمون عباسى، بارگاه حسينى را كه توسط پدرش هارون الرشيد ويران شده بود، بازسازى و تعمير و حرم را توسعه داده بود.
اين ويرانىهاى پىدرپى و آنگاه بازسازىهاى سريع، نشان مىدهد كه متوكل از جهت عقل و شعور انسانى منحرف و ناانديشمند بوده و در مقابل، عامۀ مسلمانان در عقيدۀ خود بسيار استوار و قوى ظاهر مىشدند و به رغم همه مشكلات و گرفتارىها، ويرانى و نابسامانى قبر سيدالشهدا (ع) را هرگز برنمىتافتند. از اين رو «دايرة المعارف اسلامى» در رويدادهاى سال 367 يادآور مىشود كه پيرامون قبر امام حسين (ع) بارگاهى عظيم و باشكوه ساختهاند و زائران بسيارى، از دربهاى مختلف بدان وارد مىشوند و آنجا را زيارت مىكنند و به آن تبرك مىجويند.
كربلا در سالهاى 369 تا 727 هجرى
رويدادهاى مربوط به كربلا در اين سالها كه در دايرة المعارف اسلامى آمده، بدين قرار است:
369: در حملهاى از سوى عضدالدوله به «عين التمر» صورت گرفت تا ضبة بن محمد اسدى را كه با همدستى بعضى عشاير، بارگاه امام حسين (ع) را ويران و غارت كرده بود، دستگير و مجازات كنند. پيشتر با حمايت عضدالدوله در نجف و كربلا، دو بارگاه باشكوه ساخته شده بود. ضبة بن محمد عدهاى از راهزنان را در زمان «طائع بالله» گردآورده، در «عين التمر» مستقر مىشود و با هجوم به آن دو مكان مقدس، به گنجينهها و اشياى قيمتى حرم حسينى و علوى دستبرد مىزند و ويرانىهايى به بار مىآورد.
414: حسن بن فضل در كربلا، پيرامون قبر و ضريح مقدس ديوارى بنا كرد.