13ولايت تا رسيدن به حقيقت است و رياضت و سلوك و جذبه را توأمان مىطلبد؛ چه اين كه برخى اصحاب امام (ع) محبوبان محب و برخى ديگر مُحبّان محبوب بودند؛ بعضى مجذوبان سالك و بعضى سالكان مجذوب بودهاند؛ برخى عام و برخى خاص و برخى اخص خواص بودهاند. بين سالكان نيز مراتب و درجات محفوظ است و جهاد اصغر، اوسط و اكبر در هجرتهاى اصغر، اوسط و اكبر متجلّى شده است.
ادب در عشق عاشورايى
از جمله تجلّى روح ريحانى و ملكوتى و روحيه عارفانه و عاشقانه «حضور» و «شهود جمال جميل حق» آن است كه حضرت زينب (رحمه الله) پس از آن همه رنجها و دردها، چه در عصر عاشورا و پس از آن در اسارت و سفر پر از رنج و تعب كوفه و شام، آنگاه كه در برابر تحريفهاى يزيدى قرار مىگيرد، علىگونه در كاخ ستم و استبداد فرياد توحيدى و عرفانى سر مىدهد
: «ما رأيت الا جميلا»
1
و اين همان ادب كامل است كه در فكر و فعل زينبى به ظهور رسيد. به تعبير يكى از حكيمان عارف:
ادب آن است كه ممكن، حدود امكانى خود را فراموش نكند؛ لهذا چون وقتىدر نزد حضرت صادق (ع) سخنى كه در آن شائبهاى از غلوّ در حقّ آنحضرت بود به ميان آمد، آن حضرت فوراً به خاك افتاد و جبين مبارك را برخاك مىماليد. مرتبه كامل از ادب آن است كه سالك در همه احوال، خود را در محضر حضرت حق -