30
4- فضيلت زيارت از ديدگاه فقيهان و دانشمندان
با آنچه گفته شد، فضيلت زيارت در پرتو آيات و روايات ثابت شد و با وجود دليل عقلى و نقلى از كتاب و سنت بر موضوعى، نيازى به اجماع نداريم؛ بلكه اعتبار اجماع از آن جهت است كه كاشف از قول معصوم (عليه السلام) است. با اين وصف، براى تاييد و تأكيد بيشتر ميگوييم كه موضوع فضيلت زيارت، مورد اتفاق همۀ دانشمندان مسلمان در دورانهاى گوناگون بوده و اين خود، گواه روشنى بر حقانيت آن است.
مرحوم علامه امينى (ره) نيز در كتاب شريف «الغدير» از منابع گوناگون و فراوانى از اهل سنت، استحباب زيارت قبر پيامبر (صلى الله عليه و آله) را نقل كرده و مورد توجه قرار داده است.
از اين رو، زيارت از ديدگاه علماى اهل سنت و شيعه، موضوعى مهم و قابل توجه بوده است، كه نهتنها خود به آن عمل نموده و مشتاقانه در مراقد نورانى و اماكن زيارتى حاضر مىشدند، بلكه در كتابهاى فقهى، روايى، اخلاقى و تاريخى به آن پرداخته و بر انجام آن تأكيد نمودهاند.
اين امر از زمان عالمان بزرگى مانند شيخ صدوق و شيخ مفيد، تا فقيهان زمان حاضر مورد سفارش و تاكيد بوده و هست. در اين بخش به سخن برخى از بزرگان اشاره مىكنيم:
الف. شيخ صدوق (ره) پس از بيان حج و وداع با خانه خدا ميگويد:
آنگاه براى زيارت پيامبر و امامان (عليهم السلام) به مدينه ميروى.21
ب. شيخ مفيد (ره) نيز ميگويد: مسلمانان اتفاق نظر دارند كه زيارت رسول خدا (صلى الله عليه و آله) واجب است، تا آنجا كه روايت كردهاند هر كس حج بهجا آورد و پيامبر را زيارت نكند، به آن حضرت جفا كرده است. ايشان بخشى از كتابش را كه «مزار» نام دارد، به «وجوب زيارت امام حسين (عليه السلام)» اختصاص داده است.
ج. قاضى عياض (از دانشمندان اهل سنت) در كتاب «الشفا بتعريف حقوق المصطفى» گويد:
زيارت قبر پيامبر (صلى الله عليه و آله) از سنتهاى مسلمانان است كه بر آن اتفاق نظر دارند و فضيلتى است كه بر انجامش تشويق شدهاند.22
آنچه گذشت، گوشهاى از دلايل علاقه مسلمانان به زيارت پيامبر (ص) و اهلبيت (ع) پاكش و زيارت ديگر منسوبان به خاندان رسالت و امامزادگان بزرگوار، بلكه زيارت اهل قبور از مؤمنان را بازگو ميكند.
پايان سخن
آگاهى از مبانى عقلى و روانشناختى زيارت از يك سو و در نظر گرفتن برخى از آيات قرآن پيرامون تشويق بر زيارت از سوى ديگر، توجه به سيره عملى و رفتار پيامبر و امامان معصوم (عليهمالسلام) ، و شنيدن سخنان آن بزرگواران و پيروان ايشان در سفارش فراوان بر زيارت و فضيلت و آثار آن، انسان مسلمان و ارادتمند به خاندان رسالت را بر آن ميدارد كه با آمادگى قلبى و اشتياق درونى، به زيارت آن اولياى الهى همت گمارده و با انگيزهاى نيرومند، سختيهاى اين راه را تحمل كرده و به آن جامه عمل بپوشانند.
از اين رو، براى شيعيان و دوستداران اهلبيت، زيارت مرقد نورانى پيامبر (ص) و ائمه اطهار (عليهم السلام) آرزوى بزرگى است كه هر گاه فرصتى بيابند، خود را به اين مكانهاى مقدس ميرسانند، تا از پاداشى كه در سخنان آن بزرگواران آمده، بهرهمند شوند.
آرزومنديم ما مردم ايران كه در زير سايه پرمهر هشتمين اختر تابناك ولايت و امامت، حضرت امام رضا (عليه السلام) و خواهر گراميش كريمه اهل بيت (ع) زندگى ميكنيم و دستيابى به زيارت آن دو بزرگوار برايمان آسانتر است، توفيق بيشترى براى كسب فيض و درك ثواب زيارتشان داشته باشيم.