172
كلمات قصار اميرمؤمنان (ع) در نگاه اوكلى
ترجمه انگليسى گزيده‌اى از كلمات قصار حضرت على ابن ابى‌طالب (ع) متعلق به قرن هجدهم ميلادى به قلم سايمن اوكلى
به تازگى مجلۀ «الموسم» چاپ هلند در شمارۀ 72 - 71 (2009) نسخۀ عكسى، ترجمه‌اى از واژه‌هاى برگزيده و كلمات قصار حضرت على بن ابى‌طالب (ع) را منتشر كرده است. در روى جلد اين كتاب، نام مترجم «سايمن اوكلى» [ Siman Ockley[ درج گرديده كه استاد زبان عربى در دانشگاه كمبريج انگلستان بوده و كتاب را از روى نسخۀ اصلى، كه به زبان عربى است و در كتابخانۀ بادلين دانشگاه آكسفورد نگهدارى مى‌شود، به زبان انگليسى برگردانده است در اين كتاب كه 34 صفحه دارد، روى هم 169 فقره از كلمات قصار را به انگليسى برگردانده و كتاب به وسيلۀ برنارد لينتوت، به سال 1717 در لندن چاپ و منتشر شد. بعدها اين كتاب درسال 1892 از سوى انتشارات دانشگاه كمبريج تجديد چاپ گرديد.
اوكلى (1720-1678) در تقديم نامه‌اى دو صفحه‌اى، خطاب به توماس فريك [ Thomas Freke[ مى‌نويسد: نمونۀ موجود سخنان حضرت امام على (ع) نمونۀ خوبى است براى پيروى كردن وى در ديباچه‌اى هشت صفحه‌اى، ابتدا عملكرد غربيان در تحقير اقوام شرق را به باد انتقاد و سخره گرفته و آنگاه ايشان را به تأمل و تفكّر در حكمت‌هاى موجود در سخنان حضرت على (ع) دعوت مى‌كند. اوكلى از وام دارى غربيان نسبت به حكمت و تعقّل عميق عربى و شرقى سخن گفته و سخنان حضرت امام على (ع) را برتر از تمامى كلمات قصار و ضرب المثل‌هاى ساير ملل مى‌داند و از ژرفاى آنها به وجد مى‌آيد و شگفت‌زده مى‌شود و همين مجموعه از كلمات آن امام همام را، در ارزشمندى، بالاتر از اناجيل اربعه - عهد جديد - ارزيابى مى‌كند سرانجام همين امر او را برآن داشته تا در جلد دوّم كتاب ديگر خود (تاريخ شرقيان) به تفصيل به زندگى آن بزرگوار بپردازد. نظر به عمق تجربيات و معانى موجود در سخنان حضرت امام على (ع) ، وى قدمت و پيشينۀ اين سخنان را احتمالاً بسيار بيشتر از عمر شريف و زمان زندگى آن حضرت مى‌داند و احتمال مى‌دهد كه شايد بخشى از آنها ضرب المثل‌هايى بود كه از كلام آن حضرت نيز جمله‌هاى حكيمانه‌اى بدانها اضافه شده است.