52
مقدمه
اهل معرفت ترديدى ندارند كه بُعد اصلى انسان، روح اوست و چون روح، به اذن الله موجودى مجرد و فناناپذير است، مرگ و متلاشى شدن بدن، تغييرى در او ايجاد نمى‌كند. بنابراين، زيارت قبور، در حقيقت زيارت روح و ارتباط با هويت اصلى صاحب قبر است. از اين رو مى‌بينيم مردم از راه دور نيز با اموات صالح و شايسته خود ارتباط برقرار مى‌كنند، ولى معتقدند كه اگر كنار بدن انسان صالح بروند، تأثير بيشترى دارد و اين امر به دليل توجه روح به بدن خود است. البته روح مرده، فرامادى و بى‌نياز از مكان است، ولى به بدن خود حتى بعد از مرگ نيز توجه دارد. 1 همين توجه و تعلق روح به پيكر خود، باعث مى‌گردد كه اگر شايستگى لازم را داشته و صالح باشد، تأثير قوى‌ترى بر فردى كه به كنار قبرش مى‌آيد، از خود بروز دهد. به نظر مى‌رسد كه مسلمانان از اصل اين موضوع آگاهند و به همين دليل به سفرهاى زيارتى در اماكن مختلف مى‌روند و فقط اكتفا به توسل و ارتباط از راه دور نمى‌كنند.
در اين نوشتار به شمارى از ادله نقلى پيرامون جواز و رجحان زيارت قبور و مسافرت‌هاى زيارتى اشاره كرده و نظر عده‌اى از علماى سنى را نقل مى‌كنيم و به برخى از ترديدها درباره زيارت قبور پاسخ خواهيم داد.