29

الف) در حديث وصيت اميرمؤمنان (عليه السلام)

سيد صارم الدين در كتاب «طبقات الزيديه» در شرح حال عباس (عليه السلام) مى‌نويسد:

محمد بن منصور [مرادى] و هادى إلى الحق [يحيى بن حسين] عباس را در زمرۀ فرزندان على بن ابى‌طالب هنگامى كه براى آنها وصيت نوشت، دانسته‌اند. ¹

نگارنده بر اين باور است كه شايد عباس (عليه السلام) خود نيز از راويان اين وصيت پدرش اميرمؤمنان (عليه السلام) بوده است.

ب) در متن روايات

به جز رواياتى كه در فضيلت عبّاس و حضور او در معركه‌هاى جنگ وارد شده، در احاديث متعدد ديگرى نيز از ايشان در كنار فرزندان بزرگ و ممتاز على بن ابى‌طالب (عليه السلام) ياد شده است. يك نمونه از اين روايات، روايت عياشى در تفسيرش است كه ذيل آيۀ (يٰا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا أَطِيعُوا اللّٰهَ وَ أَطِيعُوا الرَّسُولَ وَ أُولِي الْأَمْرِ مِنْكُمْ ) ²مى‌گويد:

ابوبصير، از امام باقر (عليه السلام) نقل مى‌كند كه فرمود: اين آيه دربارۀ على بن ابى‌طالب (عليه السلام) نازل شده است. ابوبصير به ايشان عرض كرد: جماعت از ما مى‌پرسند چرا خداوند نام على را در قرآن نياورده است؟ امام فرمود: به آنها بگو: على (عليه السلام) هنگام رحلتش نمى‌توانست و چنين هم نمى‌كرد كه محمد بن على يا عباس بن على يا يكى ديگر از فرزندانش را در امر جانشينى پيامبر (صلى الله عليه و آله) داخل نمايد؛ زيرا در اين صورت، حسن و حسين (عليهم السلام) به وى مى‌گفتند: اين آيه همچنان كه در شأن شما نازل شده، خداوند آن را دربارۀ ما نيز نازل كرده است. ³