98
مقدمه
پس از عاشوراى سال 61 قمرى، فجايع خونبار فراوانى در عراق به وقوع پيوست كه در اين ميان، سه حادثه، بسيار تكان دهنده بوده‌اند؛ حادثۀ اول به دست شخصى سنگ دل و خون ريز، به نام «مولا مشعشعى» به وقوع پيوست كه ادّعاى خدايى داشت. او در سال 858 قمرى اشخاص بسيارى را در نجف اشرف به شهادت رساند و خانه‌هايشان را تخريب و اموالشان را غارت كرد.
كشتار دوم در سال 1216 قمرى با حمله وهّابى‌ها صورت گرفت. اينان بين سال‌هاى 1205 تا 1220 قمرى بيش از پنجاه جنگ خرد و كلان با مسلمين داشته‌اند. فاجعۀ سوم كه اين مقاله به گزارش مختصر از آن پرداخته، توسّط عثمانى‌ها در ذى الحجّه سال 1258 قمرى، در دورۀ حاكميّت سى و يكمين سلطان عثمانى، عبدالمجيد، با به شهادت رساندن چند هزار مرد و زن و كودك، رقم خورد. 1
قدرت روز افزون شيعيان در كربلا، باعث شد تا آنان خود را مستقّل از حكومت بدانند. على رضا پاشا، والى وقت عراق نيز كه از سال 1247 قمرى اين سمت به او واگذار شده بود، شخصى مسامحه كاربود و بر مردم كربلا آسان گرفته بود و در نتيجه، در غياب حاكميت، افرادى از خلا قدرت، سوء استفاده كردند وگروهى را به نام عيار، تشكيل دادند.
برخى از اوباش نيز زير پرچم عيّاران به باج گيرى و دزدى روى آوردند. در اين ميان، فراريان ارتش عراق و برخى از مجرمان و قانون گريزان نيز فرصت را غنيمت شمرده، دست به شورش و اغتشاش زدند. 2