27
غلو در بين مسلمين
در دين اسلام - نظير ساير اديان - بعد از رسول خدا (ص) ، عده‌اى منحرف، به اين آسيب اعتقادى دچار شدند. اين انحراف در مذاهب و فرق مختلف اسلامى حضور دارد و مخصوص به تشيع نيست؛ به عنوان نمونه، راونديه (عباسيه) ، قائل به الوهيت منصور دوانقى بودند 1و أبومسلميه، قائل به الوهيت ابومسلم خراسانى شدند 2و نيز كياليه 3و كامليه 4و حارثيه 5و حلاجيه 6و أبلقية و ابوسعيدية و اسحاقية 7از ديگر فرق غالى و منحرف، از مذاهب غيرشيعى و از اهل‌سنت مى‌باشند كه معتقد به الوهيت رهبران و پيشوايان خويش بوده‌اند. همچنين معتقدين به حلول و اتحاد و يا وحدت اشياء با خدا، در هر مكتب و مذهبى، از تشبيه كنندگان و غاليان محسوب مى‌شوند. پس غلات در تمام مذاهب و مكاتب وجود داشته‌اند.
بنيانگذار غلو در اسلام
اگر بخواهيم محققانه و در عين حال با رعايت انصاف به تاريخ پيدايش غلو دست پيدا كنيم، واقع اين است كه در تاريخ اسلام، افكار غاليانه را بايد نزد اهل سنت جست‌وجو كنيم. انديشۀ غلو با انكار رحلت رسول الله (ص) پديد آمد، كه شيخ مفيد از ايشان با عنوان محمديه ياد مى‌كند 8.
عمر بن خطاب اولين شخصى بود كه ناميرايى رسول اكرم (ص) را به زبان آورد؛ آن‌گاه كه گفت: به خدا قسم! هر كسى كه بگويد رسول الله (ص) وفات نموده است، او را