223نواب طوبى‌مآب حاج فرهادميرزا معتمدالدوله، خلف عباس‌ميرزا، از فحول فضلاى دوره قاجار و به اتساع دايره تتبع و استحضار تالى مرحوم وزير علوم بود. در علم تاريخ، فن جغرافيا و لغت و فضايل ديگر آثار معتبر از وى مأثور است. از جمله خدماتش در اسلام، تجديد بناى صحن مبارك كاظمين (ع) است با ملحقات آن. عمر شريف اين شاهزاده به اين خدمت بزرگ و تأليف كتاب مقتل عاشورا خاتمه يافت. 1
ميرزا حسن حسينى فسايى كه با وى هم‌عصر و مأنوس بوده، نوشته است:
حضرت اشرف والا حاجى معتمدالدوله در مدت پنج سال فرمانروايى فارس، هر روز رسمى مطلوب مى‌گذاشت و قاعده‌اى نامرغوب را منسوخ مى‌داشت و ترتيبى تازه و مرتبى بى‌اندازه درباره اهالى آن مى‌فرمود. به اندك زمانى با تدبير او ستمكارى از فارس برخاسته گرديد؛ كارهاى دولتى و رعيتى را به دقت تمام اصلاح مى‌فرمود. هر كس در هر وقت از شب و روز مى‌خواست، بى‌واسطه حال خود را به عرض رسانيد. عموم علما و طلّاب و مردمان باكمال حاضر گشته، به گفت‌وگوهاى علمى مى‌گذرانيدند و معظم اليه در علوم رياضى از قبيل حساب، هندسه، هيأت، نجوم، اسطرلاب و از علوم ادبى مانند لغت، نحو، صرف، اشتقاق و علم معانى، بيان، بديع، تفسير و تأويل يد طولايى داشت. اگر مسئله‌اى بيان مى‌كرد، بى‌دليل نبود. اقوال مختلفه را با دلايل صحت و فساد ادا مى‌كرد. هر دانشمندى به حضورش مى‌رسيد، از خرمن فضايلش خوشه‌اى و از سفره كمالاتش توشه‌اى برگرفت. جناب حاج شيخ يحيى امام‌جمعه شيراز كه جامع علوم است، كراراً بر