34سپاه امام حسين (ع) بشوند. عباس بن على (ع) روز عاشورا براى آوردن آب به خيمهها به علقمه رفت، ولى نتوانست آب بياورد و در كنار آن نهر به شهادت رسيد. نهر علقمه در ادبيات عاشورايى، با عطش و عباس و تشنگى و دستان قطع شدۀ ابالفضل (ع) گره خورده است. امروز گرچه نشان و آثارى از آن نهر نيست و وضع جغرافيايى منطقۀ كربلا تغيير يافته، لكن باز هم زائران كربلا از هرچه كه يادآور آن مصيبت جانگداز باشد، مىسوزند و اشك مىريزند.
عَلَم، علمدار
در گذشته، علم و پرچم، نشانۀ يك لشكر شمرده مىشد و علمدار، مسئوليت برافراشته نگه داشتن آن را در طول نبرد بر عهده داشت. به آن بيرق، رايت و پرچم هم گفته مىشود. حضرت عباس در كربلا علمدار سپاه اباعبدالله (ع) بود. از شعارهاى عراقيان عزادار نيز اين است: «رَفَعَالله رايَةَ العباس» ؛ پرچم عباس برافراشته باد. امام حسين (ع) نيز به برادرش لقب علمدارى داده بود: «انتَ صاحبُ لوائى» . 1
اگر بر فراز گنبد منوّر اباالفضل و امام حسين (عليهما السلام) بيرقى در اهتزاز است، و اگر در دستههاى عزادارى و هيئتهاى عاشورايى، ابزار و نشانۀ خاصى به نام «علامت» و «علمات» وجود دارد و آن را در روزهاى عزا حمل مىكنند، الهام گرفته از عَلَم در كربلا و صحنۀ عاشوراست. زائران هم گاهى علم بر دوش، راه زيارت را طى مىكنند. علم و علمات را در حسينيهها و تكيهها و حرمها نگه مىدارند و در ايام عاشورا و مناسبتهاى دينى به صحنه مىآورند.
عمورا
نام ديگر سرزمين كربلاست كه در برخى روايات آمده است. از جمله اباعبدالله الحسين (ع) در شب عاشورا خطبهاى خواند و در آن فرمود: جدّم رسول خدا (ص) مرا خبر داده است كه مرا به سرزمين عراق فرا مىخوانند و من در سرزمينى كه به آن عمورا و كربلا گفته مىشود فرود مىآيم و در آن مكان به شهادت مىرسم. 2