20مقدماتى مانند ادبيات عرب. توجه به علوم ديگر نيز از قدرت طلاب در يادگيرى فقه و اصول نمى‌كاهد. طلبه هوشيار و كوشا كسى است كه تلاش در زمينه علوم ديگر، نبوغ و تلاشش را در علم ديگر نمى‌كاهد.
در ميان گذشتگان، علما و بزرگانى بودند كه هم در فقه تبحّر داشتند و هم در علوم ديگر؛ مانند بسيارى از بزرگان كه نام‌شان در حوزه نجف اشرف براى طلاب ناآشنا نيست. از آن‌جا كه طلاب در حوزه نجف به حكم عادت، همان روش درسى گذشته را در پيش گرفته‌اند، هدايت آنان براى گام نهادن در مسير يادگيرى اين علوم پيشنهادى وابسته به دو عامل است:
1) . احساس نياز دين به مقابله با شبهات اعتقادى و اين‌كه لازمه اين تقابل، مجهّز شدن به اين علوم است؛ چون مبارزه بدون سلاح ممكن نيست.
2) . شجاعت طلاب براى تحصيل اين علوم به هر وسيله ممكن.
عامل اول، به نظرم با توجه به خطرى كه از ناحيه بى‌دينى متوجه متدينين شده، اين احساس را در طلاب برمى‌انگيزد و شايد توجه به اين حقيقت غم‌انگيز، نيازى به تحمّل مشقت ندارد.
امّا عامل دوم مربوط به همه مسلمانان است. بر هر مسلمانى كه آينده اسلام در نظرش مهم است، واجب است كه به سهم خودش گام در اين راه بگذارد. مديران مدارس نيز به همين شكل، لازم است طلّابى را كه خواهان تحصيل اين علوم هستند را گرامى بدارد و از بذل توجه و عنايت به آنها كوتاهى نكرده و تا جايى كه برايشان ممكن است به آنها كمك كنند تا بتوانند فكرشان را در تحصيل اين علوم متمركز كنند.
فقط از اين طريق است كه مى‌توان نقصان موجود در حوزه علميه نجف اشرف را جبران نمود و از ميان طلاب، سپاهى مجهّز به تمام وسايل و سلاح‌ها براى دفاع از عقيده و ايمان فرداى مردم ايجاد كرد و اين آرزويى است كه من براى تحقّق آن از همه مديران مدارس و حوزه نجف دعوت مى‌كنم تا بلكه كمكى به دينشان كرده باشند و در برابر مسئوليتشان در پيشگاه خداوند و مؤمنين سربلند و روسفيد بيرون آيند؛ همان‌گونه كه طلّاب حوزۀ مقدسه نجف اشرف را به تجديد نظر در مبانى روش درسى‌شان دعوت مى‌كنم كه وقت بيشترى را بر روى علومى كه ضرورت بيشترى دارد، بگذارند تا در آينده، از ايشان مردان و بزرگانى تربيت شوند كه مى‌دانند چگونه از حريم عقايد حقّه خود و مردم دفاع كنند و چگونه دين مبين را يارى رسانند كه خداوند مى‌فرمايد: (وَقُلِ اعْمَلُوا فَسَيرَى اللهُ عَمَلَكُمْ وَرَسُولُهُ وَالْمُؤْمِنُونَ) 1