66
ويژگى‌ها
شرطة الخميس از نيروهاى نخبه، باايمان، سخت‌كوش و گوش به فرمان تشكيل شده بود كه در دوران سخت حضور امام در عراق، در خدمت ايشان قرار داشتند. حضور چهره‌هاى برجسته اسلام در اين لشكر، گواه شوكت و عظمت آن است. اعضاى اين سپاه، به دليل داشتن ويژگى‌هاى برجسته، از امتياز خاصى نسبت به ساير نيروها برخودار بودند. اصبغ بن نباته در پاسخ به پرسشى درباره جايگاه امام نزد شرطه الخميس، چنين گفته است:
«أَنَّ سُيوفَنَا كَانَتْ عَلَى عَوَاتِقِنَا فَمَنْ أَوْمَى إِلَيهِ ضَرَبْنَاهُ بِهَا، وَ كَانَ يقُولُ لَنَا تَشَرَّطُوا فَوَاللهِ مَا اشْتِرَاطُكُمْ لِذَهَبٍ وَ لَا لِفِضَّةٍ وَ مَا اشْتِرَاطُكُمْ إِلَّا لِلْمَوْت» ؛
1
ما شمشيرهاى‌مان بر شانه‌هاى‌مان بود؛ حضرت به هر كس اشاره مى‌كرد؛ او را از پا درمى‌آورديم. او به ما مى‌فرمود: قسم به خداى من كه با شما به طلا و نقره شرط نمى‌كنم، بلكه پيمان ما با شما مرگ و شهادت است.
برقى از على بن حكم، اين سخن را در ادامه فرمايش اميرمؤمنان (ع) نقل مى‌كند كه فرمود: پيامبر (ص) به اصحاب خود چنين فرمود:
«تشرّطوا، فإنى لست أشارطكم إلا على الجنة» ؛ پيمان ببنديد؛ همانا من با شما جز براى بهشت پيمان نمى‌بندم» . 2
مأموريت‌ها
اين ويژگى‌هاى خاص، زمينه‌ساز عهده‌دارى مأموريت‌هاى مهم ديگرى غير از نبرد در ميدان جنگ نيز بود. شكل‌گيرى اين نيروى ويژه، با هدف انجام مأموريت‌هاى خاص، برپايى امنيت دارالخلافه، مقابله با ناامنى‌هاى مناطق مختلف و حضور بهنگام در حوادث بود؛ از اين رو امام اين گروه را از باايمان‌ترين و برترين ياران خود سامان داد. 3
مهم‌ترين مأموريت هاى شرطة الخميس از اين قرار بود:
1. امنيت كوفه. اين گزارش ابواسحاق ثقفى كوفى (متوفى 283ق) مى‌تواند گواه اين امر باشد:
امير المؤمنين (ع) هنگامى كه از صفين بازگشتند، مالك اشتر را به محل حكومت خود در جزيره فرستادند و به قيس بن سعد فرمودند: شما در كوفه باشيد و اداره شرطة الخميس را به دست بگيريد، تا حكميت پايان گيرد و بعد به سوى آذربايجان برويد. 4