179
زيارت در سيره حضرت فاطمه (س) ؛
اهتمام پيشوايان به زيارت مشاهد مشرفه؛ سيره مسلمين در زمينه زيارت مرقد مطهر نبوى (ع) و زيارت نبوى از ديدگاه فقيهان و عالمان (آراى نزديك به بيست فقيه شيعه و بيستويك عالم اهل سنت) در بخشى از اين اثر آمده است.
سيره مسلمانان
سيره مسلمين در زيارت قبور خويشان، دوستان، بندگان صالح خداوند مثل شهيدان و عالمان و اولياى الهى، از صدر اسلام تا امروز، بهويژه در شبهاى جمعه و تلاوت قرآن و اهداى خيرات براى آنان، از مسلمات تاريخ است.
در اين اثر نمونههايى از كتاب «الذيل على طبقات الحنابله» نوشته ابنرجب حنبلى (متوفاى 795 ه) متعلق به قرن هشتم و كتاب «شذرات الذهب» ابنعماد حنبلى (متوفاى 1089ه) مربوط به قرن يازدهم آمده و 19 مورد از زيارات قبور در سيره بزرگان اهل سنت را برشمرده است.
زنان و زيارت قبور
در اين مقدمه مواردى از فتواى فقهاى اهل سنت در استحباب زيارت مرقد مطهر رسول اكرم (ص) براى بانوان ذكر شده و فتاواى مختلف فقهاى عامه و خاصه در باب زيارت قبور مسلمين توسط بانوان مورد بحث قرار گرفته است كه برخى به كرامت و برخى به استحباب آن فتوا داده و برخى نيز آن را حرام شمردهاند.
در صفحه 130 اين موسوعه ده روايت از منابع كهن اهل سنت درباره اين موضوع، يعنى زيارت قبور توسط بانوان آمده است كه نكات متعددى از آن قابل استفاده است. در ادامه همين روايات، محققان كتاب، برخى آراى اهل سنت را كه بسيارى فتوا به استحباب و جواز رفتن بانوان براى زيارت اهل قبور صادر كردهاند، برشمردهاند.
احاديث ثواب زيارت و حكم كوتاهى از آن، در بخش ديگرى از اين مقدمه مورد توجه قرار گرفته و آداب زيارت در منابع فريقين از ديگر معارف ارائه شده در اين اثر است.
محتواى نصوص زيارتى
متون نقل شده از معصومين (ع) براى زيارت اولياى الهى، گنجينهاى گرانبها از معارف را در بر دارد. نويسندگان گرامى اين مجموعه، يازده موضوع برجسته از معارف متون زيارت را بدين شرح برشمردهاند:
1. توحيد و متون زيارتى؛
2. نبوت و متون زيارتى؛
3. امامت در زيارتنامهها؛
4. معاد در زيارتنامهها؛
5. توبه و استغفار در زيارتنامهها؛
6. درخواست حوائج در زيارتنامهها؛
7. تولى اولياى الهى در زيارتنامهها؛
8. اعلام برائت در زيارتنامهها؛
9. طلب شفاعت در متون زيارتى؛
10. لبيك گفتن و تجديد بيعت در زيارتها؛
11. اعتقاد به رجعت در متون زيارتى.
محققان گرامى موسوعه زيارات معصومين (ع) ده نمونه از متون زيارتى نقل شده از بزرگان اهل سنت از مذهب حنبلى و حنفى و غيره را نقل كرده و بدينگونه ادعاهاى وهابيت را در حرمت زيارت قبور پاسخ گفتهاند.
عنوان فصلى از اين كتاب «الدعا فى