165روشن مى‌شود، اما باب روضه‌هاى سامره، از اول شام (به دليل تاريكى) مسدود مى‌گردد. مشاهده اين حال در من بسيار اثر كرده، بى‌اختيار گريستم؛ زيرا كه روضه امام هادى (ع) را به حسب ظاهر، كم‌رونق‌تر از مقره سالار مسعود غازى (از مشاهير مسلمان هند) يافتم! ¹

به سوى سامرا

بالجمله بعد از اين كه پانزده روز به زيارت اين مواضع (كاظمين و ساير اماكن زيارتى) و تفرج و سير به سر برده بودم، قصد عتبات عاليات نمودم و شروع از سامرّه كردم؛ چه ترسيدم اگر از كربلا و نجف آغاز كنم در آن اثنى امرى روى دهد كه از زيارت سامرّه ملالت آيد و عايق آن گردد و فسخ زيارات كربلا و نجف كه علت غايى اين سفر بوده، امكان ندارد. بنابراين پانزدهم شوال سنه 1217 هجرى از بغداد عبور كرده، به كاظمين آمدم و همان‌روز چاروا (چهارپا) كرايه كرده، روانه شدم. سامرّا 24 فرسخى بغداد، متصل به راه استانبول، همان طرف‌ها كه من از آن آمدم، واقع است. در اين سفر تصديع بسيار (زحمت و مشقت فراوان) به من رسيد؛ زيرا كه از روز خروج از بغداد الى وصول بدان، باران سنگين على‌التواتر بود. اسباب سفر را بعد وصول ]به] بغداد به چوخه‌دار موصل انعام داده، از موجبات آسايش معرّا (در تنگنا) مانده بودم و چوخه‌دار، على پاشا، كج رأى، متعصب در تسنن، ايذا رسان خلايق بود. از رئيس ديهات (روستاها) و قصبات و خدمه مشاهد به هر بهانه‌اى زر مى‌گرفت. لهذا به هر جا