163اكابر عثمانى واقع است در طرف عجم. دوم، ]بغداد] كهنه، بر ساحل غربى دجله، واقع در زمين جزيره. عمارت حصار بغداد نو از سلطان اويس ايلكانى است و حصار بغداد كهنه به فرمان سليمان پاشاى از خوف تاخت وهابى‌ها به عمل آمده است. چون بغداد در دامن باديه واقع است و اطراف آن مسطح است، از بيرون نمود بسيار و شأن عالى دارد.
از مزارات متبركه كه در اين نواحى زيارت كردم يكى كاظمين است كه جناب آقا حضرت امام موسى كاظم (ع) و جناب امام جواد (ع) معروف به تقى در آن مدفونند. روضه‌هاى ممدوح واقع است در زمين جزيره، در شهرى موسوم به كاظمين، يك فرسخى غربى و شمالى بغداد كهن. عمارت كاظمين بهتر از بغداد است. اكثر، مسكن غريبان ايرانى و هندى است. حصارى از ديوار گلى دارد. كثرت آمد و رفت ميانه مرقد كاظمين و بغداد آن‌قدر است كه چون از جسر (پل) عبور كنند، صدها مركب مُكارى (باربر كرايه‌اى) منتظر ايستاده. . . و كسى به همراه نمى‌ايد. اگر آن كس، برگشتنى است، خود مى‌آارد، والا بر دروازه كاظمين كه هم‌چنين مكاريان براى همين كار نشسته‌اند، مى‌گذارد. عمارت گنبد از خشت‌هاى طلا ساخته شده و صحن و ديوارهاى آن و بازارهاى خوش‌اسلوب متصل به يك دروازه از زر مرسله (پول ارسالى) آصف‌الدوله (از كارگزاران مسلمان ساكن هند) ساخته شده است. كاشى‌كارى كاظمين بسيار لطيف و موافق سليقه مستقيم است. شكل بند روم (پل‌هاى رومى) و گلدان‌هاى پرگل و خطوط خوش از نستعليق، نسخ و طغرا و هرگونه نقشى كه كمك نقاشى كشيدن تواند، و به انواع رنگ‌ها، كه از باد و باران هرگز زايل نشود، در اين خشت‌ها نموده‌اند. تسلسل و پيوند و زرگرى چنان نموده كه يك لخت (يك پارچه) معلوم مى‌شود. 1