65شده‌اند. بعد از ظهور اسلام نيز پيش از آن‌كه بدن مطهر حضرت اميرالمؤمنين (عليه السلام) در آن‌جا دفن شود، مردم كوفه اجساد مردگان خود را در منطقه «ثَويه» (نزديك شهر نجف) و مردم حيره در منطقه‌اى به نام «بانقيا» دفن مى‌كردند.
مطابق منابع، صحابى جليل‌القدر خباب بن ارت، در زمان خلافت اميرمؤمنين (عليه السلام) در نجف دفن شدند. امام بر جنازهْ آن صحابى بزرگوار نماز خواند و سپس بالاى قبر او ايستاد و فرمود: خدا خباب را رحمت كند؛ او با ميل و رغبت ايمان آورد و هجرت كرد و شخص مجاهدى بود كه مورد آزمايش قرار گرفت و خداوند پاداش كسى را كه كار نيك انجام داده، تباه نمى‌سازد.
پس از شهادت اميرمؤمنان (عليه السلام) در سال چهلم هجرى، مردم قبر شريف آن بزرگوار را مخفيانه زيارت مى‌كردند و مردگان خود را در اطراف قبر مطهر آن حضرت به خاك مى‌سپردند؛ از اين رو وادى‌السلام تبديل به قبرستان شد و در قبرستان ثَويه هم مخفيانه اجساد را دفن مى‌كردند؛ تا اين‌كه پس از سقوط بنى‌اميه در سال 132 هجرى ساخت قبر مطهر حضرت آغاز شد و نجف محل سكونت و پناهگاه مردم شد و مردم دوست داشتند كه در حال حيات و ممات مجاور قبر باعظمت آن حضرت باشند، تا از شفاعت امام على (عليه السلام) پيش خدا بهره‌مند گردند و گناهان آنان تخفيف پيدا كند. لذا جنازه‌ها از اطراف و اكناف به سوى نجف مى‌آمد و انتقال مردگان به نجف كم‌كم شايع شد و مرحوم سيد بحرالعلوم (رحمه الله) در شعرى چنين فرمود:
اذا متّ فادفنى مجاور حيدر
هنگامى كه مُردم، مرا در جوار حيدر دفن كن. همان كسى كه پدر امام حسن و امام حسين است، مقصود من است. اى جوان! كسى كه همسايه‌اش امام على است، از سؤال نكير و منكر باكى ندارد و نمى‌هراسد. 1
فضايل و ويژگى‌هاى وادى‌السلام
1. هم‌جوار بودن اين قبرستان با قبر پاك و نورانى حضرت اميرمؤمنين (عليه السلام) : اين خود فضيلت بسيار بزرگى است كه مورد توجه مسلمانان قرار گرفته و مؤمنان و علاقه‌مندان به آن حضرت در سراسر جهان آرزو مى‌كنند كه اگر توفيق مجاورت