116در كتابخانهْ حرم مطهر علوى تعدادى نسخهْ خطى نفيس باقى مانده بوده كه «شيخ فاضل محمد سماوى نجفى» آنها را به يكى از حجره‌هاى صحن منتقل مى‌كند و نيز اوراق پراكندهْ كتابخانه را گردآورى و مرتب مى‌كند تا شايد كسى پيدا شود و كار صحافى و تجليدشان را عهده‌دار گردد. ما در اين سفر، كتابخانه را زيارت كرديم و مهم‌ترين نسخه‌هاى خطى را كه شامل قرآن‌هاى خطى نيز مى‌شد، ديديم كه يكى از آنها قرآن مكتوب روى ورق‌هاى نازك پوست، منسوب به خط ائمه عليهم‌السلام بود و بعضى بر روى ورق‌هاى چوبى و بعضى بر روى كاغذ نوشته شده بود. از جمله آنها، قرآنى بود به خط اميرمؤمنان (عليه السلام) نوشته شده در سال 40 هجرى. در كتابخانه، تعدادى از تأليفات «عبدالرحمن عتايقي حلّي» نيز بود كه احتمال دادم به خط خودش باشد. همچنين كتابى ديدم شامل قصائد ابن ابى‌الحديد در مدح خلفاى عباسى. گفتند كه به تازگى در بغداد تجديد چاپ شده، اما نه به شكل مطلوب. پيش از اين، جناب «شيخ محمدرضا شبيبى» وزير معارف عراق به من گفته بود كه در گفت‌وگو با مدير اوقاف در بغداد از وى خواسته تا به كتابخانه حرم علوى عنايت بيشترى بكنند و براى آن كتاب‌هايى تهيه نمايند و كتابدارى با حقوق تعيين كنند تا براى استفادهْ عموم، به كتابخانه‌اى در خور شأن تبديل شود. مدير اوقاف با پيشنهاد من موافقت كرد؛ اما چون اين خبر به متوليان حرم رسيد، بناى مخالفت گذاشتند كه مبادا كسى در كارشان دخالت نمايد. به نظر من آنها اشتباه مى‌كردند. بى‌شك كتابخانه‌اى كه مسئولينى داشته باشد، ضمانت بقاى بيشترى دارد، تا يك كتابخانه بدون مسئول و مهمل.
2. كتابخانهْ حسينيهْ شوشترى‌ها: مكان اين حسينيه در محلهْ «عماره» است. حسينيه در واقع همان «تكيه» و «زاويه» است، منسوب به مولانا حسين بن على عليهماالسلام كه در آن، جلسات عزادارى و نماز جماعت و فرادا برگزار مى‌شود و نيز جلسات فاتحه و عام‌المنفعه.
اين حسينيه به دست عده‌اى از تاجران شوشترى ساخته شده و به آنها منسوب گرديده. در اين حسينيه كتابخانه خوبى با كتاب‌هاى خطى و نفيس وجود دارد؛ از جمله كتاب «جامع الرواة» . در نجف مردى عالم كه فرزندى نداشت، كتاب‌ها و خانه‌اش را وقف كتابخانه مى‌كند. در اين خانه، يكى از فرزندان «سيد نعمت‌الله شوشترى» سكونت مى‌كند و امور كتابخانه را بر عهده مى‌گيرد، اما اين باعث نمى‌شود كه كتابخانه از دستبرد سارقان در امان بماند و به حال اوليهْ خود باقى باشد. غير از كتاب‌هاى وقفى عالم مذكور، كتاب‌هاى بسيار ديگرى وقف اين مكان شده است. بنده در مدت اقامت خود در نجف، از صبح تا ظهر در اين