70گويچه طلاست كه قطر هر يك به 50 سانتيمتر مىرسد. در كنار اين گويچهها ظرفهاى مستطيل شكلى است كه طول هر يك به نيم متر مىرسد و زراندود شدهاند.
در زاويه جنوبى ضريح، به فاصله يك و نيم متر تا ضريح على اكبر (ع) ضريح شهيدان كربلا واقع شده و در جلوى مرقد نيز [ميان قسمتهاى واقع شده در زير گنبد و قسمتهاى بيرونى] پنجرهاى از نقره است كه پنج بخش، هر بخش با عرض 75 و طول 70 سانتىمتر تشكيل شده و پهناى اين پنجره در مجموع 8/4 متر است.
نماى درونى گنبد با پوششى از كاشى فراهم آمده كه بر آنها نقشهايى زيبا همراه با نوشتههايى دربردارنده نامهاى امامان دوازدهگانه به چشم مىخورد. قسمت ساقه نيز به آياتى از سوره منافقون زينت يافته و اين كتيبهها را چنانكه از تاريخ ثبت شده درآن پيداست، شيخ جواد على به سال 1371ه-. ق. نوشته است. در نماى داخلى قسمت بالاى گنبد هم كتيبهاى كه سوره فجر بر آن نقش بسته، به چشم مىخورد و در فاصله ميان كتيبههاى پايين و كتيبه بالاى گنبد (در نماى داخلى) دوازده پنجره قرار گرفته كه فاصله هر يك با ديگرى از داخل 25/1 متر و فاصله آنها با پنجرههايى كه از لايه فوقانى گنبد به بيرون گشوده مىشود، تنها 30 سانتىمتر است. اين پنجرهها را سيدجواد حسن آل طعمه، توليت حرم امام (ع) در سال 1297 ه-. ق. با هدف تهويه هوا گشود.
بنايى كه گنبد بر فراز آن قرار گرفته، از چهار ستون تشكيل يافته و اين ستونها با طاقهايى قوسى شكل به هم وصل شده و هر يك از چهار طاقى كه بدين ترتيب در چهار سو به وجود مىآيد، قسمت زير گنبد را از رواقهاى ديگر جدا مىكند.
سلطان نظام شاه، در دوران حكمرانى بر دَكَنِ هند، فرشهاى حرير بسيار، جواهرهاى ارزشمند و همچنين مقدار زيادى ظرفهاى طلا و چراغدانهاى زيبا به حرم امام (ع) هديه كرده و همزمان به متوليان و دربانان حرم نيز هديههاى فراوانى داده بود. او در همان زمان پيكر طاهر شاه را نيز از هند براى خاكسپارى در حرم امام حسين (ع) به كربلا فرستاد. وى در حرم به خاك سپرده شد و از همان دوره تاكنون پيوسته حكمرانان هند هدايايى براى حرم امام (ع) فرستادهاند.
شاه اسماعيل صفوى نيز در دوران حكمرانى فرمان داد تا صندوقى از خاتم بسازند و بر روى قبر بگذارند. او همچنين رواقهاى حرم را با قالىهاى گرانبهاى ايرانى پوشاند و دوازده چراغدان از طلاى خالص به حرم هديه كرد.
شاه عباس در سال 1032ه-. ق. به زيارت كربلا آمد و فرمان داد تا ضريحى از مس براى قبر امام بسازند و گنبد را از بيرون نوسازى و از درون نيز با كاشى و مرقعهاى زيبا زينت دهند. او همچنين اموال فراوانى در اختيار متوليان و دربانان حرم قرار داد. صندوقى كه وى بر قبر نهاده بود تا سال 1357 باقى بود و در اين سال، صندوقى شيشهاى جايگزين آن شد.
در سال 1232 فتحعلى شاه قاجار فرمان داد تا بر روى ضريح مسى كه شاه عباس ساخته بود، ضريحى نقرهاى بسازند و صندوق خاتمى را هم كه وى بر قبر نهاده بود، با چوب ساج روكش كنند. سيد عبدالصالح آل طعمه، توليت حرم مطهّر امام حسين (ع) به نگارنده كتاب گفته است:
آنگونه كه بر پنجره جلوى درِ ضريح نوشته است، صندوق خاتمى كه بر مرقد امام است، از سوى شاه طهماسب صفوى و در سال 1123 قمرى به حرم هديه شده است. اين صندوق در حمله وهابيان در سال 1216 آسيب ديد و مقدارى از آن سوخت، امّا در سال 1225 و در دوران حكومت قاجار بازسازى شد. روى صندوق چنين نوشته شده است: « بعد تكسير اعداء الله فى سنة 1216ه-. قام بتجديده خان القاجار سنة 1225ه-. كتبه صالح الكلكاوى » . . .7 سيد محمد فولادزرى مبلغ 1500 دينار به بازسازى و نوسازى بخشهاى سوخته صندوق ضريح داخلى و همچنين نصب صفحههاى شيشهاى در داخل چارچوبهايى كه از چوب ساجِ زيور يافته ساخته شده بود، اختصاص داد. در پى اين بازسازى، جشن بزرگى در حرم امام حسين (ع) بر پا شد و ملك فيصل دوم در جريان بازديد از كربلا، كه به سال 1947 ميلادى انجام گرفت، در اين جشن شركت جست و از اين اثر هنرى بديع پردهبردارى كرد.
در سال 1206 ه-. ق. شاهزاده محمد بن محمد حسين بن فتح على فرمان داد تا گنبد مبارك حرم امام حسين (ع) را طلاپوش كنند و اين كار به فرمان او انجام گرفت.
رونلدسن مىگويد:
ضريح امام حسين (ع) در زير گنبد طلا قرار دارد و مشتمل بر دو ضريح بيرونى و داخلى است و ضريح بيرونى از نقره ساخته شده و ناصرالدين شاه آن را به حرم اهدا كرده و نام او هم بر اين ضريح منقوش است. بر در ضريح بيرونى، پنجره نقرهاى زيبايى است كه بر بالاى آن نوشته شده: «
قالَ رَسُولُ الله: الحَسَنُ وَالحُسَيْن سَيِّدا شَبابِ أهلِ الْجَنَّة وَأبُوهُما خَيْرٌ مِنْهُما .»8
در سال 1358 ه-. ق. سلطان سيفالدين طاهر، داعى اسماعيلى، كربلا را زيارت كرد و به ضريح امام (ع) پنجرهاى نقرهاى كه در هند ساخته شده بود اهدا نمود.
به هر روى، ضريح مطهر امام حسين (ع) زيارتگاهى براى مسلمانان و نقطه اميد و آرزوى شيعيان و جلوهگاهى از تمدن و ميراث فرهنگى شيعه است كه به واسطه جايگاه بلند و انكار ناشدنىاش، هماره مورد توجه بوده است؛ چنانكه شاعران و سخنوران در عرصه ادب عربى و فارسى شعرها در وصف ضريح گفته و جلوههايى از جمال و شكوه آن