1051366ق (1946م) به دست طاهر قيسى از ميان رفت. آقاى آل طعمه كه خود آن سنگ محراب را ديده است، مكانش را در محل بالاسر نشان داد. به گفته او بر روى اين سنگ نخلى ترسيم شده بود و بالاى آن به صورت هلالى، اين آيه مرقوم شده بود: وَهُزِّى إِلَيكِ بِجِذْعِ النَّخْلَةِ تُسَاقِطْ عَلَيكِ رُطَبًا جَنِيّا 4
6. مدفونين داخل حرم
«سيد مرتضى» و برادرش «سيد رضى» از عالمان والامرتبه شيعه در قرن چهارمند كه در بغداد از دنيا رفتند وگويا در كنار قبر پدر كه در جوار مزار «ابراهيم مجاب» است، دفن شدند. البته امروزه در جوار حرم كاظمين (عليهم السلام) در مزار باشكوهى به نام اين دو برادر والامقام نيز وجود دارد.
در سمت راست رواقى كه به سمت مزار شهدا منتهى مى‌شود «سيد على طباطبايى» ، «وحيد بهبهانى» و «شيخ يوسف بحرانى» مدفونند. در سمت چپ رواق و در جوار مزار شهدا نيز «سيد مهدى مرعشى» و خاندان او به خاك سپرده شده‌اند.
بخش شرقى صحن
صحن امام مثل ضريح، شش ضلعى بود كه اين مهندسى، زيبايى خاصى به صحن بخشيده است. در ضلع شمالى آن، مدرسه و مسجد «حسن خان» و در ضلع جنوبى نيز بنايى بود كه بعدها در آن ميرزا محمدتقى شيرازى دفن گرديد كه به بهانه همسان‌سازى بخش شرقى صحن با بخش غربى، بناهاى دو ضلع شمالى و جنوبى بخش شرقى تخريب شد. اين تخريب از ويرانى مناره عبد در سال1354 آغاز شد و در سال 1365 به تخريب مدارس و مساجد داخل و خارج صحن انجاميد.
هم‌چنين بين باب قاضى الحاجات و شهدا «مسجد سيد كاظم رشتى» قرار داشت كه مدتى در آن سنى‌هاى حنفى اقامه جماعت داشتند و امروزه اين مكان به نام «مدرسه امام حسين (ع)» معروف است.
اماكن مهمى كه نياز به توضيح و تفصيل دارند عبارتند:
1. مناره عبد
اين گلدسته تاريخى به سال 767 توسط امين الدين بن عبدالله اولجياتو، ملقب به «مرجان» ساخته شد و بيش از شش قرن پابرجا بود. اين مناره تاريخى، در اواخر سال 1354ق. به دستور ياسين هاشمى رئيس دولت عراق و توسط صالح جبر ويران شد. توجيه دولت براى تخريب اين مناره، كج شدن و خطر ويرانى آن بود! كه به اذعان همه بهانه‌اى بيش نبود. تخريب مناره قلب بسيارى از علاقه‌مندان آستان حسينى را جريحه‌دار كرد و شعراى بسيارى درباره آن شعر سرودند. ميرزا هادى خراسانى (1297 - 1368ق) درباره اين فاجعه تاريخى اين ابيات را سرود:
در صحن سيدالشهدا بود برقرار گلدسته‌اى چو شاخه طوبى بزرگوار
عقل حكيم از پى تاريخ او بگفت
2. صحن صغير
اين صحن در دوره آل بويه در سال 371 ساخته شده و از باب الشهدا به صحن صغير راه داشت و درب ديگرش نيز از باب السوق بود. اين صحن زيبايى خاصى از جهت معمارى اسلامى داشت. مى‌گويند پادشاهان آل بويه قديمى‌ترين پادشاهان دفن شده در حائر حسينى هستند. بسيارى از اين اميران شيعه در توسعه، بازسازى و تزيين حرم