89
نمونه هايى از خرافات جارى
در ادامه، مسئولان دفتر نمايندگى بعثه در عراق، به برخى از موارد عينى و ملموس خرافات در زيارت اماكن مقدس اشاره كرده، آنها را بدون هيچ گونه مدرك تاريخى برشمرده و ساخته و پرداختۀ ذهن برخى از افراد دانستند. ، حجت‌الاسلام حسينى شريف، در مورد محل شهادت حضرت على اصغر (ع) كه «مقام على اصغر» ناميده مى‌شود، فرمود:
«در مورد مقام على اصغر ما بررسى‌هايى كرديم. دربارۀ محل شهادت حضرت على اصغر (ع) در كربلا، دو يا سه جا بيشتر گزارش نشده؛ يكى جلوى خيمه‌هاست، يا اين كه امام حسين (ع) على اصغر را آورده به جايى كه سپاه دشمن، بتواند ببيند و قاعدتاًيك نقطه بيشتر وجود نداشته كه از دو يا سه طرف در ديد باشد وآن «تلّ زينبيه» است كه منطقه بلندى است؛ يعنى حضرت در آن‌جا مورد اصابت قرار گرفته است. مكان سومى كه دربارۀ شهادت على اصغر مطرح است، وسط ميدان است كه ظاهراً بيشتر راويان هم اين را نقل مى‌كنند. خوب وسط ميدان كجاست؟ همين جايى كه شهدا و امام حسين عليه الصلوة و السلام دفن هستند. پس در هر يك از سه صورت بالا، معنا ندارد كه على اصغر در منطقه «قاضريه» (يعنى جايى كه الان به عنوان مقام على اصغر معروف است) به شهادت رسيده باشد» .
ايشان با بيان اين سؤال كه چگونه ممكن است مكان دقيق اتفاقات واقعۀ كربلا در آن بحبوحۀ جنگ، به صورت دقيق در تاريخ ثبت شده باشد، گفت:
«شما در همين جنگ خودمان هم كه بيست سال بيشتر از آن نمى‌گذرد و در آن، اين همه دوربين و فيلمبردار و عكاس و خبرنگار داشتيم، ببينيد واقعاً دربارۀ كدام يكى از شهدا كه در جاهاى مختلف به شهادت رسيدند، ما مى‌توانيم محل دقيق شهادتش را تعيين كنيم؟ بعد چطور ممكن است اتفاقات حادثه كربلا با اين جزئيات در تاريخ مانده باشد؟ ! در مورد مطالبى كه در شب عاشورا، شب تاسوعا، روز تاسوعا و. . . گفته شده يا گفت‌وگوهايى كه بين افراد و امام حسين (ع) بوده، به صورت جزئى در كتاب‌ها آمده است. حتى به صورت تاريخ هم آمده است؛ مثل تاريخ طبرى كه از «ابى مخنف» نقل كرده، يا بزرگانى مثل شيخ طوسى، شيخ مفيد، شيخ صدوق، ابن قولويه و. . . اينها را به صورت روايت نقل كرده‌اند. بعد از آنها هم شخصيت‌هايى مثل علامه مجلسى وسيد ابن طاووس، كتاب‌هاى مستقلى دربارۀ اين وقايع نوشته و جزئيات حوادث را به صورت روايت‌هايى با سند معتبر، آورده‌اند؛ ولى نسبت به مكان‌هايى كه اين وقايع در آنها اتفاق افتاده، اصلاً نمى‌توان به صورت قاطع گفت كدام يك از اين وقايع، در كجا واقع شده كه اينها اين‌جور دقيق مى‌گويند» .
از ديگر موارد و مكان‌هايى كه حجت‌الاسلام حسينى شريف، از آن به عنوان يكى از نقاط مشكل‌ساز و بدون سند و پشتوانۀ تاريخى ياد كرد، تاكيد بر وجود «نهر علقمه» بود. وى معتقد بود كه اصلاً نهر علقمه، ديگر در كربلا وجود ندارد و نهر فعلى در كنار مقام امام زمان (عج) در كربلا، «نهر حسينى» است:
«ما شنيديم كه الان در كربلا ديگر نهرى به نام نهر علقمه وجود ندارد؛ ولى متأسفانه، زائر را به آن‌جا مى‌برند و حتى برخى به زائران مى‌گويند: همين‌جا بود كه حضرت عباس (ع) با اسبش وارد آب شد؛ تا اين‌جا اسبش رفت توى آب؛ شما هم پايت را بزن بالا، تا همان‌جا برو توى آب! حتى من ديده‌ام كه مردم مى‌روند داخل اين نهر سينه مى‌زنند! بالاخره اين قدر ساخت و ساز و جابه‌جايى در آن‌جا صورت گرفته كه هيچ معلوم نيست نهر علقمه، دقيقاً كجا بوده است» .
آقاى مقدس نيان با بيان برخى افسانه‌هايى كه دربارۀ حادثۀ عاشورا ساخته شده، آنها را براى اعتقادات و زيارت مردم، بسيار زيان‌بار دانست و دربارۀ لزوم برخورد با اين گونه داستان‌سرايى‌ها گفت:
«قصه عروسى حضرت قاسم (ع) به همين شكل است؛ يعنى اگر ما يك مقدار جلوى اينها را باز بگذاريم، كار كشيده مى‌شود به آن‌جا كه ديديم يك مدتى، خانم‌هاى ايرانى، وسايل عروسى و حنابندان را هم آوردند كه اين‌جا محل عروسى حضرت قاسم است! يعنى اگر جلوى اين كارها گرفته نشود، دامنه‌اش به گونه‌اى گسترده مى‌شود كه ديگر شما نمى‌توانيد آن را كنترل كنيد» .
مشكلات و آسيب‌هاى بازديد مكان‌هاى ضعيف تاريخى
در ادامه، آقاى حسينى شريف، با اشاره به آسيب‌هايى كه در اثر توجه به مكان‌هاى زيارتى بدون پشتوانه و سند محكم تاريخى به اصل زيارت وارد مى‌گردد، برخى از اين آسيب‌ها را برشمرد. وى ايجاد اختلاف ميان زائران بر سر رفتن يا نرفتن به اين مكان‌ها را، يكى از تبعات اين مسئله دانست و گفت: