174
پرچمداران هدايت
(تدبّرى بر زيارت جامعۀ كبيره)
زيارت‌هاى مأثوره و منقول از ائمه معصومين (ع) ، يكى از گنجينه‌هاى معروف و منابع امام شناسى است. در اين ميان، زيارت جامعۀ كبيره، با سندى موثّق كه دارد و بزرگانى همچون شيخ صدوق، شيخ طوسى، علامۀ مجلسى، فيض كاشانى، شيخ كفعمى، محدث نورى و. . . آن را در كتاب‌هاى خود نقل كرده‌اند، جايگاه خاصّى دارد. سلسله سند اين زيارت، به حضرت امام هادى (ع) مى‌رسد و به دليل محتواى غنى و پربارى كه دارد، بارها از سوى عالمان دين، شرح شده است.
كتابى كه اخيراً با عنوان «پرچمداران هدايت» منتشر شده، نامى كه برگرفته از تعبير «أئمۀ الهدى و مصابيح الدّجى» است، به قلم حجت الاسلام سيد احمد سجادى از پژوهشگران حوزۀ علميۀ اصفهان است.
معارفى كه در زيارتنامهها مطرح است، ريشه در معارف قرآنى دارد. از اين رو اگر تطبيقى بين تعابير، مضامين و مفاهيم به كار رفته در قرآن و متن اين زيارتنامهها صورت گيرد و مشتركات مضمونى آن‌ها استخراج گردد، اين ريشۀ مشترك و آشنجور معارفى زيارت‌نامه و آيات كلام الله، روشن‌تر مى‌شود و اين، كار وشيوه‌اى است كه نويسندۀ اين اثر، در تأليف خود به كار گرفته است.
در مقدمۀ كتاب مى‌خوانيم: «بسيارى از فرازهاى اين زيارت، با آيات قرآن و روايات پيامبر (ص) و ائمه معصومين (ع) مطابقت كامل دارد و مى‌توان گفت: زيارت جامعۀ كبيره، خلاصۀ تمام احاديثى است كه در فضل و منزلت أئمه صادر گرديده است. لذا در تبين هر فراز، سعى برآن داشته‌ايم تا با آيات قرآنع سخنان پيامبر (ص) و ائمه معصومين (ع) ، آن فراز، تبيين گردد و با آنكه پيرامون هر فراز، احاديث فراوانى يافت مى‌شد، ولى بنارا بر اختصار گذارده، به يك حديث در آن باب اكتفا شده، مع الوصف به 620 حديث و روايت استناد گشته و به بيش از 200 آيه قرآن كريم توجه شده است. . . پس اين نوشتار در واقع، تطبيق گر فرازها با بعضى از روايات ائمه (ع) بوده و تدبّرى بر زيارت جامعۀ كبيره است و هيچ شأنيت آن را نداشته كه به كشف رمزهاى فرازها پرداخته باشد.» [ص10].
توضيح مؤلف، گوياست و نيازى به افزون چيزى نيست.
گفتنى است علاوه بر روش تطبيقى بين فرازهاى زيارت نامه و روايات معصومين، لغات و