147حاضر به سبب تعدّيات متمادى وضع آن شهر به ويرانى كشيده است.
كوفه بارو ندارد و بناى آن از آجر و داراى بازارهاى نيك مىباشد. غالب متاعى كه در بازار كوفه معامله مىشود خرما و ماهى است. 1
مسجد كوفه و اماكن اطراف آن
جامع اعظم كوفه مسجد بزرگى است داراى هفت شبستان كه بر روى ستونهاى سنگى قطور و بلند بنا شده است. اين ستونها از قطعه سنگهاى تراش تشكيل يافته كه روى هم قرار داده شده و وسط آنها را ارزيز ريختهاند.
مسجد كوفه داراى آثار قديمۀ متبرّكهاى است؛ از جمله مقابل محراب از طرف راست اطاقى [اتاقى] است كه مىگويند مصلاى حضرت ابراهيم خليل بود و نزديك آن محرابى وجود دارد كه گرداگرد آن را به وسيلۀ چوبهاى ساج بلند گرفتهاند و آن محراب على بن ابىطالب (رضى الله عنه) بود كه ابن ملجم ششقى در همين جا بر سر آن حضرت زخم زد و مردم براى نماز به آن محراب مىروند.
در زاويۀ ديگر اين شبستان مسجد كوچكى است كه دور تا دور آن نيز با چوبهاى ساج گرفته شده و مىگويند تنورى كه در طوفان نوح آب از آن جوشيده، در اينجا بوده است.
در قسمت عقبى شبستان مزبور در خارج مسجد اطاقى [اتاقى] وجود دارد كه مىگويند منزل نوح پيغمبر بوده و روبهروى آن اطاق [اتاق] ديگرى هست كه به اعتقاد مردم عبادتگاه ادريس (ع) بوده است. محوطۀ متصل به همين قسمت كه با ديوار جنوبى مسجد مربوط است، محلى بوده كه نوح (ع) كشتى خود را در آن جا ساخته و در منتهى اليه اين محوّطه، خانۀ على بن ابىطالب (رضى الله عنه) و اطاقى [اتاقى] كه جنازۀ او را درآن غسل دادهاند واقع شده و اطاق [اتاق] ديگرى در مجاورت خانۀ آن حضرت است كه آن هم به نوح پيغمبر منسوب مىباشد و خدا بهتر مىداند از اين نسبتها كدام درست و كدام نادرست است.
در جهت شرقى جامع، داخل بالاخانهاى كه با پله به آن جا مىروند، مقبرۀ مسلم بن عقيل واقع شده و در نزديكى آن، خارج مسجد، قبر عاتكه و سكينه دختران حسين (ع) قرار دارد. اما از قصر