118مقابل در، مشرف به قبۀ حضرت ابوالفضل (ع) ، كنار مقبرۀ شيخ محمد حسين معروف به صاحب فصول به خاك سپرده شد. ¹

ميرزا محمد تقى شيرازى

ميرزا محمد تقى، فرزند ميرزا محبّ على، در سال 1258ق. در شيراز به دنيا آمد. پدرش او را در همان دوران جوانى به كربلا فرستاد. محمد تقى در حوزۀ كربلا از محضر سيد على نقى طباطبايى و فاضل اردكانى بهره برد. بعد به سامرا رفت و درآن جا به محضر درس ميرزاى شيرازى بزرگ شتافت و از شاگردان بارز استاد به شمار آمد.

پس از درگذشت استاد خود و وفات آيت الله سيد محمد كاظم يزدى، مرجعيت شيعه بر دوش وى نهاده شد. او در مسند مرجعيت، مبارزات طولانى را با استعمار انگليس آغاز كرد. در سال 1920م. انقلاب عشرين عراق را رهبرى نمود. بيانيه‌ها و فتاواى بسيارى در راستاى استقلال عراق و مبارزه با استعمارگرى صادر كرد.

در آن زمان، نمايندۀ سياسى انگلستان به نام «سرپرسى كاكس» بارها از او خواست ديدارى باوى داشته باشد ولى ميرزا نپذيرفت. بناچار كاكس بدون وقت قبلى به حضور او رفت اما با بى‌اعتنايى ميرزا مواجه گشت. اين فقيه مجاهد با چهرهاى آكنده از خشم و نفرت پشت به كاكس كرد. در اين حال نمايندۀ انگلستان دست از پادرازتر از محضر آن مرجع بزرگ بيرون آمد. ميرزا با اين عمل تاريخى نشان داد كه مرجعيت شيعه هرگز دست دوستى و حسن نيت به سوى تجاوزگران سرزمين اسلامى كه دستشان تا مرفق به خون مسلمانان و شيعيان آغشته است، دراز نخواهد كرد. ²

ميرزاى شيرازى دوم در كنار مبارزات سياسى، از تعليم و تربيت شاگردان فاضل هم غفلت نداشت. عالمان بزرگى مانند: شيخ آقا بزرگ تهرانى، شيخ عبدالكريم حائرى يزدى، شيخ محمد جواد بلاغى، حاج آقا حسين قمى، شيخ محمد على شاه آبادى (استاد اخلاق امام خمينى) و سيد شهاب