30كه بوسه بر حجرالأسود زد و به طواف كعبه آمد و در مقام ابراهيم خليل نماز گزارد و در عرفات و مشعر توقف كرد. درود و سلام خداوندى بر او باد تا هرگاه كه سنگى به جمره زده مىشود و حاجتمندى به خانۀ كعبه پناه مىآورد و احرام پوشى به صفا و مروه در مىآيد! خداى از او و يارانش - كه پاس حرمتشان بر هر مسلمان واجب است - راضى و خشنود باد!
امّا بعد: از زمانى كه خداوند مرا توفيق داد تا به كسب دانش دين بپردازم و در اين رشته مشغول شوم، همواره در آرزوى اين بودم كه بدانم پس از امام ابوالوليد محمّدبن عبداللّٰهبن احمدبن محمّدبن وليدبن عقبةبن ازرقبن ابىشَمِر غسانىِ ازرقىِ مكى، مؤلفِ «اخبار مكّه» 1 در اخبار مربوط به بناى كعبۀ معظّمه و زيورها و آراستهها و آويزهاى آن و آنچه پيشكش آن شده، پوشش حجرالأسود، اخبار مربوط به بناى مسجدالحرام و بناهاى موجود در آن؛ از جمله مقام حضرت ابراهيم، حجر اسماعيل، چاه زمزم، سقّاخانۀ عبّاس بن عبدالمطّلب و منبرهاى مسجدالحرام، جايگاه طواف و مقامات بزرگان و زمان آغاز نماز (جماعت) در آن، بناى اماكن متبرّكه در مكّۀ معظّمه؛ يعنى مساجدى كه گفته مىشود پيامبرخدا صلى الله عليه و آله در آنها نماز گزارده است، محلّ تولّد پيامبر گرامى صلى الله عليه و آله و جاى تولّد مولايمان علىّبن ابىطالب و ديگر زادگاههاى موجود در مكّه، خانههاى متبرّك مكّه؛ از جمله خانۀ ابوبكر صدّيق، خانۀ خديجه بنت خويلد، امّالمؤمنين، خانۀ ارقمبن ابىارقم مخزومى - كه به دار خيزران شهرت دارد - و بناى مساجد اطراف مكّه؛ شامل مسجدبيعت، محلّ بيعت رسول خدا صلى الله عليه و آله با انصار در نزديكى عقبۀ منا، مسجد خيف در منا و ديگر مساجد منا، مسجد عايشه امّالمؤمنين كه پس از حج خود از ميقات تنعيم، از آنجا