23
ابوالفضل العباس(ع) در مكتب معصومين(عليهم السلام)
سيد محمد رضا حسينى جلالى 1
ترجمه: محمد مهدى رضايي
چكيده
ابوالفضل العباس (عليه السلام) فرزند بزرگ اميرمؤمنان (عليه السلام) از ام‌البنين است كه از احترام فوق‌العاده‌اى نزد شيعيان برخوردار است. اين بزرگوار در نظر امامان معصوم (عليهم السلام) نيز جايگاه والايى دارد كه از گفتار و كردار آنان آشكار است. عباس (عليه السلام) از دوران پرورش در دامان پدر بزرگوارش و نقل روايت از ايشان تا شهادت اميرمؤمنان (عليه السلام) و حوادث پس از آن تا اطاعت و فرمانبردارى او در دوران امامت برادرش، امام حسن مجتبى (عليه السلام) همواره نقشى تأثيرگذار در حوادث زمان خود داشته است. اما نقش پررنگ و سرنوشت‌ساز عباس (عليه السلام) در حماسۀ كربلا، زيباترين و بارزترين چهرۀ اين بزرگوار را به نمايش گذاشته است.
عباس (عليه السلام) از هنگام خروج از مدينه همراه امام حسين (عليه السلام) بود و با سرسپردگى و اطاعت بى‌چون‌وچرا از مولاى خود، وفادارى را به كامل‌ترين شكل ممكن نشان داد. او همواره مورد اعتماد سيدالشهدا (عليه السلام) و در لحظات دشوار و حساس در كنار حضرت بود. پرچمدارى سپاه امام و سقايى اهل حرم، نشان عظمت مقام عباس در نگاه سالار شهيدان (عليه السلام) است.
امامان بعدى (عليهم السلام) نيز همواره با احترام از عباس (عليه السلام) ياد مى‌كنند و زيارتنامه‌هايى از ايشان براى عموى بزرگوارشان نقل شده است.
اين نوشتار به بررسى مقام والاى عباس (عليه السلام) در مكتب معصومان (عليهم السلام) پرداخته و برخى ويژگى‌هاى ممتاز ايشان را برشمرده است.
واژگان كليدى: ابوالفضل العباس (عليه السلام) ، امامان معصوم (عليهم السلام) ، امام حسين (عليه السلام) ، كربلا، وفادارى.
1. اين مقاله، ترجمه بخش چهارم از كتاب شريف «العباس ابوالفضل ابن اميرالمؤمنين (عليه السلام) سماته و سيرته» نوشتۀ محقق گرامى حجةالاسلام والمسلمين سيد محمدرضا حسينى جلالى است. مؤلف در اين اثر، با دقت تمام و تكيه بر معتبرترين و ديرينه‌ترين منابع تاريخى، به سيره و زندگى عباس (عليه السلام) در پيوند با معصومين زمان خود يعنى اميرالمؤمنين و امام حسن و امام حسين (عليهما السلام) پرداخته و جلوه‌هاى شخصيت او را در اين رابطه به روشنى بازنمايانده است.