105را گرامى داشته، وى را به خانه برد و احترام فراوان به ايشان نهاد. شيخ انصارى يك هفته ميهمان سيد بود و در درس او شركت مى‌كرد. سيد از وى خواست كه براى سكونت در اصفهان بماند؛ امّا شيخ نپذيرفت و از اصفهان خارج شد. 1
آوازۀ فضل و دانش ملا احمد نراقى، يكى از نام‌آوران و فضلاى عصر شيخ انصارى، موجب شد كه شيخ براى بهره‌مندى از دانش و كمالات وى راهى كاشان شود. ايشان سه يا چهار سال در كاشان ماند و از محضر آيت الله ملا احمد نراقى بهره برد. تحصيل، تدريس و تأليف در محضر فقيه كاشان، موجب شد كه وى يكى از برجسته‌ترين و فاضل‌ترين شاگردان حوزۀ درس نراقى شود؛ به گونه‌اى كه وى در مقام تجليل از مقام علمى شيخ فرمود: «من پير، ناتوان و مريضم و شما به شيخ انصارى مراجعه كنيد و از او كسب فيض كنيد.» 2 وى همچنين فرمود: «در مسافرت‌هاى مختلف، بيش از پنجاه مجتهد مسلم ديدم؛ امّا هيچ يك از ايشان مانند شيخ مرتضى نبودند».
آرى، شيخ در حالى كه بيش از سى سال نداشت، جانشين شخصيت ارزنده‌اى چون نراقى در تدريس فقه و اصول گرديد. گرچه نراقى به شيخ اجازه و تصديق اجتهاد داد، امّا خودش درباره شيخ انصارى مى‌گفت: «استفاده‌اى كه من از اين جوان بردم، بسيار بيشتر از بهره‌اى است كه او از من برده است».
شيخ انصارى در ادامۀ سفرهاى خويش، به تهران و مشهد سفر كرد و حدود شش ماه در جوار بارگاه ملكوتى امام رضا (عليه السلام) توقف كرد و به كسب فضايل معنوى پرداخت.