40برخى هم گفتهاند: انسان در محراب، بايد «حريب» باشد؛ يعنى عارى از اشتغالات دنيوى و پريشانى فكر و انديشه و عدهاى نيز معتقدند كه محراب در اصل به معناى صدر مجلس در خانه است؛ پس صدر مسجد را هم محراب گفتهاند. 1امام خمينى نيز فرموده است:
«مساجد، سنگرهاى اسلام است. محراب، حرب است. اينها سنگرند براى اسلام. 2
در هنر مسلمان، اهميت ويژه اى به معمارى محراب در مساجد داده مىشود و صنعتكاران، شاهكار صنعت خود را در محراب نشان مىدهند و گاهى سنگهاى قيمتى در آن به كار مىرود كه سراسر محراب را مىپوشاند. معروف ترين محرابها توسط به سلاطين عثمانى در مدينه و در حرم مطهر نبى گرامى ايجاد شدند. 3محراب، «سندگويايى از نهايت استعداد هنر هنرمندان مسلمان و مجموعهاى از بسيارى هنرها و خلاقيتها، از گچ برى تا خط و كاشى كارى و ديگر رشتههاى هنر تزينيى است. به يقين، هنرمندان مسلمان، با ايمان و مخلص، نيك آگاه بودهاند كه محراب را چونان درى گشوده شده به بهشت، در پيش چشم نماز گزاران بر پا نمايند و تزيين كنند» . 4
در برخى زيارتگاهها، محرابهاى خاصى كه پيشينهاى مقدس و خاطره آميز دارد، مورد توجه زائران قرار مىگيرند و براى نماز خواندن در آنها يا تبرك به اين گونه آثار باقى مانده از قرون گذشته، اهتمام و علاقه نشان مىدهند؛ مانند محراب حرم پيامبر (ص) در مسجد النبى (مدينه) يا محراب مسجد كوفه كه محل عبادت و ضربت خوردن حضرت امير (ع) در آن جاست و يا محراب تهجد در مسجد النبى كه محل نماز شب حضرت رسول (ص) بوده است. محرابى كه كنار منبر پيامبر و معروف به «محراب سليمانى» است، در سال 974 قمرى ساخته شده است. 5
در كتابهاى مربوط به تاريخ بناها و معمارى مسلمين، به تصوير صدها محراب بر مىخوريم كه در مناطقى همچون مدينه، عراق، فلسطين، سوريه، اردن، تركيه، ايران و. . وجود دارندو نمايانگر هنر مسلمين در مكانهاى مقدس و زيارتى مىباشند.
مدفن
مدفن به محل دفن پيكر يك معصوم، امام زاده، شهيد يا يكى از بزرگان دين گفته مىشود و به آن آرامگاه، مضجع، قبر، مزار و آستان هم گفته مىشود (براى توضيح بيشتر به واژۀ «آستان» مراجعه كنيد) .