81نجف اشرف همواره پيشگام عرصۀ مبارزه با استعمار و استعمارگران بوده است. شورش عليه ستمگران غالباً به همان روحيۀ آزادمنشى اسلام و فهم درست انقلابيون از دين بازمى‌گردد؛ روحيه‌اى كه مى‌رود تا هدفش را در آزادسازى ملّت‌ها از اين نوع ظالمان محقق نمايد.
برخلاف بعضى روش‌ها و مسلك‌ها كه سعى دارند به پيروان خود القا كنند انسان بايد انعطاف‌پذير باشد و در هر شرايطى، خود را با محيط پيرامونش هم‌رنگ كند، دين مبين اسلام به مسلمانان مى‌آموزد كه در مقابل هر بيگانه‌اى سر تعظيم فرود نياورند؛ بلكه در حفظ عزّت و كرامت انسانى خود بكوشند. از اين رو جهاد و دفاع را نيز براى رسيدن به همين هدف، از مهم‌ترين فرايض دينى برشمرده است و بى‌دليل نيست كه براى عقب‌نشينى يا فرار كردن از جبهۀ حق عليه باطل، بدترين عاقبت‌ها و بدترين مجازات‌ها پيش‌بينى شده است.
از گذشته‌هاى دور تاكنون اين‌گونه بوده است كه در شرايط مهم سياسى، مسلمانان و شيعيان چشم به نجف اشرف داشتند تا از علماى آن سامان كسب تكليف كنند و سخن ايشان را فصل‌الخطاب مى‌دانستند. نجف نيز به خوبى به اين احساس پاك مردم پاسخ داده و خود را مسئول محافظت از ارزش‌هاى دينى مى‌دانست. مردم مسلمان، خود را سرسپردۀ اين شهر مقدّس و امام مدفون در آن مى‌دانند.
البته نجف نيز پيش از بررسى شرايط و حوادث، در هر دوره‌اى از زمان در آن مداخله نمى‌كند و صبر مى‌كند تا پرده‌هاى ابهام كنار رفته و واقعيت، به روشنى آشكار