23محورهاى مهم زيارت، خواندن دعا و انس با خداست و قرآن كريم درباره آن مىفرمايد : (الا بذكر الله تطمئن القلوب) ؛ آگاه باشيد كه دلها با ياد خدا به آرامش مىرسد. 1چرا انسان وقتى به زيارت كعبه و خانه خدا نايل مىشود، احساس آرامش و نشاط خاصى مىكند؟ زيرا به برترين مكان روى اين كره خاكى رسيده و در آنجا با صاحب اين خانه انس گرفته و در حرم امن الهى قرار دارد و بهترين مكان براى دعا و نيايش، اين مكان مقدس و مبارك است و دعا درمان دردهاى انسان است.
امام صادق (ع) فرمود:
«عليك بالدعاء فانّ فيه شفاءٌ مِن كلّ داءٍ» ؛ بر تو باد دعا كردن، زيرا كه شفاى هر دردى است. 2
ج. كاركرد اخلاقى و تربيتى. زائر هنگام زيارت، با محتواى عميق و سازنده زيارتنامهها آشنا شده و از آنها بهرهمند مىشود. همچنين از باورهاى فرهنگى و دينى كه در زندگى اولياى دين و صالحان بوده، آگاه مىشود و با شور و شوقى برگرفته از مضامين زيارتها و دعاها و نفوذ واژهها و سخنان جذاب آنها، با صفاى دل و پاكى درون حركت مىكند و آرزمند است كه در راه و مسير آن بزرگواران باشد. اين خود، يك محيط پرورشى و هدايتبخش است كه براى زائر فراهم گشته و او را به تعمق و حركت در مسير اخلاق پسنديده تشويق و ترغيب مىكند. از سوى ديگر، هنگامى كه زائر به سرنوشت زيارت شونده مىنگرد، كه چگونه دست آنان از دنيا كوتاه گشته و در انتظار نتيجه كارها و رفتار خويش هستند، اين وضعيت زائر را به بىارزش بودن اين جهان و بىاعتبارى آن بيشتر متوجه ساخته و زمينه دل كندن از دنيا و فاصله گرفتن از زرق و برق آن را برايش فراهم مىسازد تا در اين چند روز زندگى دنيا، خود را اصلاح كند و بيشتر مراقب اخلاق و رفتار خود باشد.
بىترديد، به ياد مرگ بودن و به جهان پس از مرگ و رستاخيز توجه داشتن، دستاوردهاى اخلاقى و تربيتى فراوانى دارد و يكى از عوامل كارساز در گرايش به بندگى خداى بزرگ و پرهيز از گناه و نافرمانى و مبارزه با هواهاى نفسانى است.
از پيامبر بزرگوار (ص) نقل شده است كه فرمود:
«قبرها را زيارت كنيد؛ زيرا زيارت قبور، انسان را به ياد مرگ و آخرت مىاندازد» . 3
و مىفرمايد:
«زيارت قبور، شما را نسبت به دنيا بىاعتنا مىسازد و جهان پس از مرگ را به ياد مىآورد» . 4