63دورو دراز و آبادانى اندك، كه در دو منزلى مكه و نه منزلى مدينه، بنا بر محاسبه كاروانها كه در گذشته معمول بوده است) قرار گرفتم. زمانى بسيار دراز بر اين وادى گذشته است كه امكان مشخص كردن آن وجود ندارد؛ بهطورى كه در قدمت اين مكان مبالغه شده است؛ مانند قدمت راه انبياء (درب الانبياء)، كه در اين سرزمين مىباشد.
ساكنان آن در هنگام ظهور اسلام، از خزاعة بودهاند 1 و سپس قبيله حرب از حدود قرن ششم هجرى آنجا را تصاحب كرده است. امروزه مركز يك بخش است كه تابعة الجموم مىباشد، و در آن يك مدرسه ابتدايى و يك مركز پليس وجود دارد. عسفان در حوضه وادى فيده قرار دارد و سنگلاخها از جهات متعدد آن را احاطه كردهاند. به فاصله اندكى از عسفان، از سمت غرب به جنوب، دو وادى فيده و الصغو به يكديگر مىپيوندند و وادى الغَولاَء را تشكيل مىدهند كه امتداد آن به ذهبان در 55 كيلومترى شمال جده، در راه مدينه رسيده و بعد به ساحل دريا مىپيوندد. 2
آب عسفان پاك و گواراست. چاه التَفْلَه كه آب آن به خوشى و گوارايى