115
كتابخانه‌هاى نجف
در نجف اشرف كتابخانه‌هاى مهمى وجود دارد كه كتاب‌هاى خطى و چاپى نفيسى را در خود جاى داده‌اند. بسيارى از اين كتابخانه‌ها از آنِ علمايى بوده كه در زمان حيات خود، آنها را جمع‌آورى كرده و با سر آمدن عمرشان، عمر آن كتابخانه‌ها نيز به پايان رسيده است:
1. كتابخانه حرم علوى: قديمى‌ترين و مهم‌ترين كتابخانه شهر نجف است. كتاب‌هاى خطى نفيس بى‌شمارى در آن موجود است كه نام آنها در تأليفات فراوانى ذكر شده و مردم در عصرهاى متمادى از اين كتابخانه بهره برده‌اند. البته به سبب سهل‌انگارى و بى‌توجهى، وضع اين كتابخانه چندان مطلوب نيست و رو به زوال است؛ چرا كه مى‌بايست مثل كتابخانه‌هاى ديگر براى آن، يك مكان مناسب و مخصوص، تحت اشراف مسئولين قرار مى‌دادند و نام كتاب‌ها را در دفترى ثبت مى‌كردند و كسى را براى كتابدارى در آن‌جا مى‌گماشتند تا افراد مختلف بتوانند از آن استفاده كنند. اما صد حيف كه وضعيت به گونهْ ديگرى است.
كتابخانهْ حرم مطهر اميرمؤمنان (عليه السلام) اتاقكى است قفل شده، در معرض موريانه‌ها و جانوران موذى ديگر، بدون هيچ رسيدگى و سامان دادنى. بسيار پيش آمده كه سرپرستان و كارگزاران حرم مطهر علوى، كتاب‌هايى را از كتابخانهْ مذكور به دوستان خود امانت داده‌اند و اين كتاب‌ها به كتابخانه برنگشته است. روزى فرزند يكى از علما، كتابى به خط علامهْ حلّى (قسمتى از «المختلف» بود يا «المنتهى» يادم نيست) به من نشان داد و افتخار مى‌كرد كه چنين كتاب نفيسى را صاحب شده است. بعداً دانستم كه اين كتاب را سيد محمدسعيد حبوبى نجفى، عالم و شاعر معروف، سال‌ها پيش از كتابخانهْ حرم مطهر امانت گرفته و پيش از آن‌كه آن را برگرداند، از دنيا رفته و بالاخره كتاب مذكور به دست اين مرد، رسيده است.