52
زيارت مزار خداياوران
حسين ايرانى 1
مقدمه
در نگاه قرآن و اسلام، هدف از آفرينش، عبوديت و بندگى خداست؛ «ما خلقت الجن و الانس الا ليعبدون» 2 و نيز فلسفۀ بعثت انبيا، همان عبادت مى‌باشد؛ «و لقد بعثنا فى كل امة رسولاً ان اعبدو الله...» 3
از طرفى برترين مقام و امتياز، همان عبد خدا شدن است؛ «سبحان الذى اسرى بعبده» و اشهد ان محمداً عبده و رسوله.
علاوه بر اين، تنها راه سعادت و تكامل لايق به حال انسان، در عبوديت بوده، به گونه‌اى كه قرآن مى‌فرمايد: «و ان اعبدونى هذا صراط مستقيم». 4
از طرف ديگر، معيار، عبد زيستن است؛ نه فقط ساعتى مناسكى را انجام دادن؛ يعنى خود را در تمام حالات مملوك خدا ديدن و از همه وابستگى‌هاى مادى و علائق حيوانى رها شدن و تنها طالب وتسليم و مطيع خدا شدن و به همين دليل در اسلام از عوامل غفلت‌آور، نهى شده و به آن چه موجب ذكر و توجه قلبى به خدا و جدايى از مظاهر مادى است، مانند ياد معاد، توصيه و تأكيد شده است.
مشاهد مشرفه و آرامگاه رهبران دين و شخصيت‌هاى الهى، همانند امام على(عليه السلام) كه مى‌فرمايد: «الهى، كفى بى عزاً ان اكون لك عبداً» 5، يكى از راه‌هاى مهم توجه قلبى و ياد خدا مى‌باشد. شيعه هرگز نگاه استقلالى به امام و اين كه امامان قدرتى بالذات در برابر خداوند دارند، نداشته است؛ بلكه پيشوايان دينى با پاكى و صفاى باطن (كه از طريق عبوديت كسب كرده‌اند)، به اذن خدا واسطه مى‌شوند و اين معنا در متن زيارت نامه‌ها آمده است: «اتقرب الى الله بحبكم و متقرب اليك بزيارة قبر اخى رسولك، اتوسل، اتوجه و بزيارة حبيب حبيبك تقربت، اللهم اليك صمدت من ارضى... رجاء رحمتك» و زائر هم در زيارتگاه‌ها به دعا، نماز، قرائت قرآن و ذكر خدا مى‌پردازد و در عين احترام و توجه به مقام قرب آنان و موقعيت‌شان نزد پروردگار از آنان بهره‌مند مى‌شود؛ همان گونه كه در زمان پيامبر(صلى‌الله و عليه وآله) نزد آن حضرت مى‌آمدند و از خدا طلب مغفرت مى‌كردند؛ «ولو انهم اذا ظلموا انفسهم جاؤك فاستغفروا الله و استغفر لهم الرسول لوجدوا الله تواباً رحيماً» 6 يا همانند فرزندان حضرت يعقوب كه از پدرشان خواستند تا براى آنها در پيشگاه خداوند استغفار كند؛ «قالوا يا ابانا استغفر لنا ذنوبنا...» 7 و حضرت نفرمود كه چرا مرا واسطه قرار داديد و مستقلاً بايد سراغ خدا برويد؛ بلكه فرمود: «سوف استغفر لكم ربى انه هو الغفور الرحيم»؛ 8 بزودى از خدايم براى شما طلب آمرزش كنم؛ زيرا او آمرزنده مهربان است» و همين طور وعدۀ حضرت ابراهيم نسبت به استغفار براى پدرش. 9
به راستى مگر اصحاب در زمان پيامبر(صلى‌الله و عليه وآله) آب وضوى او را به عنوان تبرك بر نمى‌داشتند و دست آن حضرت را نمى‌بوسيدند. 10