14
يافتن سمت شمال به كمك خورشيد و سايه سردستك
اين طريقه كه يكى از ساده‌ترين شيوه‌هاى يافتن مى‌باشد به اين شرح است كه دستكى را كه در ازاى آن حدود 120 سانتى‌متر باشد انتخاب كرده و آن را در زمين آفتابگير مسطح و هموارى فرو بريد و محل سايه سردستك را (در هر موقع از روز فرق نمى‌كند) به وسيله ميخ و يا قطعه سنگى روى زمين علامت بگذاريد. حدود ده دقيقه صبر كرده و دوباره محل سايه سر دستك را با علامت ديگرى مانند چوب يا ميخ روى زمين نشانه‌گذارى كنيد. حال دو نقطه‌اى را كه نشانه‌گذارى كرده‌ايد به وسيله خط مستقيمى بهم متصل ساخته و آن را قدرى ادامه دهيد. اين خط درواقع جهت غرب به شرق را مشخص مى‌سازد بدين ترتيب كه نقطه يكم سوى مغرب و نقطه دوم شرق را نمايش مى‌دهد.
حال خط مستقيمى را بر هر نقطه از خط مشرق مغرب كه مورد نظرتان باشد عمود سازيد تا امتداد شمال و جنوب بدست آيد. بايد توجه داشت كه عمود بودن دستك بر سطح زمين ضرورتى ندارد و مورب هم كه باشد اشكالى ندارد (جعفرى، 1363:30)