13
الف: شمال حقيقى يا شمال جغرافيايى True North
امتداد شمال حقيقى هر نقطه همان‌گونه كه قبلاً اشاره گرديد، امتداد نصف‌النهارى است كه از آن نقطه مى‌گذرد. بديهى است نصف‌النهارها به قطب شمال حقيقى ختم مى‌گردند. امتداد شمال حقيقى را با يك فلش 
يا علامت ستاره، در حاشيه نقشه نشان مى‌دهند.
ب: شمال مغناطيسى: Magnetic North
هنگام استفاده از نقشه و توجيه آن، مشخص نمودن امتداد شمال حقيقى در روى زمين مشكل است و عموماً براى رفع اين مشكل، از قطب‌نما استفاده مى‌كنند. جهت شمالى كه عقربه قطب‌نما نشان مى‌دهد شمال مغناطيسى مى‌باشد. اين امتداد، بر امتداد شمال حقيقى منطبق نيست و شمال مغناطيسى نسبت به شمال حقيقى، داراى مقدارى انحراف است كه آن را «انحراف مغناطيسى» مى‌گويند (يمانى، 1382:33).
ج: شمال شبكه:
Gride North
امتداد شمالى محورهاى شبكه را در مختصات قائم‌الزاويه‌اى شمال شبكه مى‌نامند. درحقيقت نصف‌النهارات و مدارها (عرض‌ها) برهم عمودند و بالاى آن شمال و مقابل آن جنوب قرار مى‌گيرند.
2-4- روش پيدا كردن شمال جغرافيايى:
چنان كه گفته شد يافتن جهت شمال يكى از ضروريات نقشه‌خوانى است. علاوه بر توجيه نقشه اغلب در كارهاى روزانه نيز يافتن سمت شمال مسائل گوناگونى را مطرح مى‌سازد.