9مى‌كند كه برخى در پيشگاه خداوند مى‌گويند: «فَاعْتَرَفْنٰا بِذُنُوبِنٰا فَهَلْ إِلىٰ خُرُوجٍ مِنْ سَبِيلٍ». ¹

حج از جمله عباداتى است كه عبادات ديگر نيز در آن مطرح است. مانند نماز؛ «وَ اتَّخِذُوا مِنْ مَقٰامِ إِبْرٰاهِيمَ مُصَلًّى» ² يا روزه در باره‌ى كسى كه نتواند در حج قربانى كند بايد سه روز در ايام حج و هفت روز به هنگام بازگشت به وطن روزه بگيرد؛ «فَمَنْ لَمْ يَجِدْ فَصِيٰامُ ثَلاٰثَةِ أَيّٰامٍ فِي الْحَجِّ وَ سَبْعَةٍ إِذٰا رَجَعْتُمْ» ³، چه اين كه كسى كه مى‌خواهد به حج برود بايد از پيش بدهى خمس يا زكاتش را پرداخته باشد.

حج از جمله عباداتى است كه بسيارى از فضايل اخلاقى و انسانى مانند اخلاص و ذكر خدا و طهارت نفس و تزكيه‌ى روح در آن مطرح است؛ زيرا حج و عمره را بايد براى رضاى خداوند متعال به جا آورد؛ «وَ أَتِمُّوا الْحَجَّ وَ الْعُمْرَةَ لِلّٰهِ» ⁴ چه اين كه ياد خداوند در مقاطع مختلف حج بايد تحقق يابد؛ «وَ اذْكُرُوا اللّٰهَ فِي أَيّٰامٍ مَعْدُودٰاتٍ» ⁵ و «لِيَذْكُرُوا اسْمَ اللّٰهِ عَلىٰ مٰا رَزَقَهُمْ مِنْ بَهِيمَةِ الْأَنْعٰامِ» ⁶ و در پرتو ياد خدا و قصد قربت در همه‌ى اعمال حج روح و نفس انسان تزكيه و تكامل پيدا مى‌كند.

حج در دين اسلام از جايگاه ويژه‌اى برخوردار است، از اين رو به عنوان پرچم اسلام؛ «جعله للاسلام علماً» ⁷ و جهاد ضعيفان؛ «الحج جهاد كل ضعيف» ⁸ و عامل آرامش روح؛ «الحج تسكين القلوب» ⁹ و سبب تقويت دين؛ «فرض الله ... و الحج تقوية للدين» ¹⁰ و وسيله‌ى تقرب به پروردگار؛ «انّ افضل ما توسّل به المتوسلون الى الله سبحانه و تعالى ... حج البيت و اعتماره» ¹¹ و در نهايت عامل جلب رحمت حق و نيل به سعادت ابدى خواهد بود؛ «جعله الله سبباً لرحمته و وصلة الى جنّته». ¹²