4) 4 از مقدّمات مفّوته در واقع بعد از اشتغال ذمه يا قبل از آن، در موردى كه دليل خاص نباشد خالى از وجه نيست. (كتاب حج، ص1) آية الله زنجانى: و در اثر كوتاهى به حج در آن سال نرسد، ظاهراً حج بر او مستقر مى‌شود و كسى كه حج بر او مستقر شده است بايد در اولين فرصت به حج برود هر چند استطاعت او از بين رفته باشد؛ بلى در صورتى كه بدون اختيار انجام حج بر او حرجى شود تأخير حج تا رفع حرج جايز است و اگر از رفع حرج مأيوس باشد، بايد در اولين سال ممكن با قصد قربت براى حج نايب بگيرد، هر چند در هر دو صورت مى‌تواند خودش با تحمل حرج، حج به‌جا آورد..

1) . آية الله تبريزى،آية الله خويى: مگر اينكه حرجى باشد كه در اين صورت بر خودش واجب نيست ولى بعد از مرگ وى بايد از تركه او حج به‌جا آورند. آية الله سبحانى، آية الله سيستانى: اگر تأخير، به علّتِ اطمينان به درك حج در همين سال باشد و اتفاقاً نرسد، حج بر او مستقر نخواهد شد (مناسك آية الله سيستانى، مسأله 3؛ كتاب الحج آية الله سبحانى، ج1، ص36). آية الله صافى، آية الله گلپايگانى: در صورتى حج مستقر مى‌شود كه معلوم شود اگر مى‌رفت به حج مى‌رسيد (مناسك عربى، ص12، مسأله 6). آية الله فاضل: در صورتى حج بر او مستقر مى‌شود كه اگر مى‌رفت به حج مى‌رسيد.

2) . آية الله اردبيلى: اگر انجام حج براى او حرجى باشد، وجوب انجام حج بر خود او نيست ولى تكليفى دارد كه بعداً ذكر خواهد شد. آية الله فاضل: اگر انجام حج براى او حرجى باشد، حج از خودش ساقط است ولى بايد خودِ او بعداً، در صورت قدرت، انجام دهد و يا بعد از فوتش از تركه او حجّ نيابى ولو از ميقات انجام دهند.

3) . آية الله بهجت، آية الله سبحانى: كه قاصر باشد زمان افاقه او از اداء واجب فعلى بر او (كتاب حج ص2)..