66كه شيعيان به فعاليت‌هاى اقتصادى و تجارى روى آورند، امّا وقتى عبدالسلام عارف روى كار آمد، شيعيان در اين زمينه نيز آسيب ديدند. با به قدرت رسيدن حزب بعث، جنگ خونين تمام عيارى بر ضدّ شيعيان آغاز گرديد و اين وضع پس از جنگ تحميلى عراق بر ضدّ ايران شدت يافت. 1 شيعيان در هيچ برهه‌اى از زمان نخواسته‌اند امنيت سياسى عراق را تهديد و يا اين كشور را تجزيه كنند. اين تفكر باطل كه عراق به يك ديكتاتور قوى نياز دارد تا آنان را منسجم و خاموش نگه دارد، با واقعيت‌هاى سياسى و اجتماعى در تضاد است. شيعيان براى تقويت اتحاد خويش با ديگر فرقه‌هاى مذهبى، در برهه‌هاى تاريخى، براى اهل سنت امتيازات ويژه‌اى قائل شده‌اند. نوع و سطح مبارزات شيعيان با حكومت مركزى عراق تحت تأثير تحولات گوناگون و متفاوت بود. انقلاب اسلامى ايران آغاز تجديد حيات انديشه سياسى مردم عراق گرديد بر سياست داخلى آن كشور اثر گذاشت. ابرقدرت‌ها و حكام مرتجع محلى از اين روند سياسى نگران شدند و بر خلاف حمايتى كه از كردها براى تشكيل حكومت خودمختار شد شيعيان عراق از هر گونه حمايتى بى‌بهره بودند البته ناكامى شيعيان عوامل ديگرى هم داشت كه عبارتند از:
فقدان اجماع نسبت به رد ديكتاتورى، نبودِ پيوند عاطفى و ارتباطى ميان مردم و گروههاى اسلامى و نداشتن رهبرى قاطع كه به صورت فراگير تمامى شيعيان را براى هدفى واحد منسجم كند. 2
كردها
كردهاى عراق در مناطق بلند شمالى و دره‌هاى مجاور آن و در چهار استان موصل، اربيل، دهوك و كركوك اقامت دارند. در مناطق مجاور نيز پراكنده‌اند و گروهى از آنان تا حدود خانقين سكونت گزيده‌اند. همبستگى كردها شكل قومى و قبيله‌اى دارد، اگر چه