54داشت. 1 ناحيۀ كردنشين شمال شرق عراق اگر چه تا شروع جنگ جهانى اول حالتى شبيه به استقلال داشت امّا جزو سرزمين عراق به حساب مى‌آمد. 2 در سال 1339 ه . ق. با روى كار آمدن ملك فيصل اين كشور «پادشاهى عراق» نام گرفت امّا با سرنگونى رژيم سلطنتى در سال 1378ه . ق. و تأسيس جمهورى، به «جمهورى عراق» تبديل شد. 3
سلطه استعمار
در سال 941ه . ق. سلطان سليم اول امپراتور عثمانى بغداد را فتح و عراق را ضميمه امپراتورى خود ساخت. اگر چه ايران از دوران صفويه و افشاريه هر گاه اقتدارى به دست مى‌آورد بغداد را باز پس مى‌گرفت ولى در نيمه دوم قرن دوازدهم تا آغاز قرن چهاردهم، عراق در كنترل كامل تركان عثمانى بود و تا حدود سه قرن قبل يعنى تا سال 1333ه . ق. بخشى از قلمرو عثمانى را تشكيل مى‌داد. انگلستان به منظور ايجاد هسته‌هاى مقاومت در برابر حاكميت عثمانى اقدام به جمع آورى و تشكل جوانان در «حزب ميثاق» نمود. گروه زيادى از افسران عراقى كه بعدها در زمره شخصيت‌هاى سياسى به شمار آمدند از جمله نورى سعيد در اين حزب عضويت داشتند. البته دولت عثمانى از درون نيز مشكلات زيادى داشت و روش استبدادى حاكمان آن با مردم به خصوص فشار شديد بر شيعيان اعتراض‌ها و نفرت هايى را برانگيخت. دولت عثمانى كمتر خدماتى در عراق ارائه مى‌داد و تصورش بر اين بود كه دولت براى منفعت زمامداران است نه افراد تحت حكومت. آنان هيچ تلاشى در جهت مشاركت شيعيان در امور حكومتى، برابر كردن ماليات‌ها، احداث راه و تعمير سيستم آبيارى انجام ندادند. و اين بى‌توجهى و سهل انگارى مشكلات اقتصادى اجتماعى و حوادثى چون سيل و