14فرقه‌هاى گوناگون، گواه بر اين مطلب است و در اينجا به نمونه‌اى از اين مناظرات به‌صورت فهرست اشاره مى‌كنيم:
1 . مناظرۀ امام على عليه السلام با جاثليق دربارۀ دين‌شناسى و خداشناسى.
2 . مناظرۀ امام على عليه السلام با قدريّه دربارۀ قضا و قدر.
3 . مناظرۀ امام على عليه السلام با مرد شامى دربارۀ قضا و قدر.
4 . پاسخ امام على عليه السلام به ذعلب دربارۀ رؤيت خداوند و صفات او.
5 . مناظرۀ امام باقر عليه السلام با هشام‌بن عبدالملك دربارۀ حالت مردم در روز قيامت.
6 . پاسخ‌هاى امام باقر عليه السلام به پرسش‌هاى محمدبن مسلم.
7 . مناظرۀ امام صادق عليه السلام با زنديق دربارۀ خداشناسى.
8 . مناظرۀ امام صادق عليه السلام با ابن أبى العوجاء دربارۀ حدوث عالم.
9 . مناظرۀ امام صادق عليه السلام با عبداللّٰه ديصانى.
10 . پاسخ امام صادق عليه السلام به پرسش‌هاى ابوبصير دربارۀ صفات ذات خداوند.
11 . مناظرۀ امام صادق عليه السلام با صالح نيلى دربارۀ توان و قدرت بندگان.
12 . مناظرۀ امام صادق عليه السلام با مرد شامى دربارۀ اثبات ضرورت امامت.
13 . مناظرۀ امام رضا عليه السلام با جاثليق دربارۀ اثبات نبوت محمد صلى الله عليه و آله و اثبات تحريف انجيل.
14 . مناظرۀ امام رضا عليه السلام با رأس الجالوت دربارۀ اثبات نبوت حضرت محمّد صلى الله عليه و آله .
15 . مناظرۀ امام رضا عليه السلام با بزرگ هيربدان در ردّ زرتشتيان.
16 . مناظرۀ امام رضا عليه السلام با عمران صابى دربارۀ الهيات.
17 . مناظرۀ امام رضا عليه السلام با سليمان مروزى دربارۀ بداء و ارادۀ خداوند.
18 . مناظرۀ امام رضا عليه السلام با ابن جهم دربارۀ عصمت پيامبران عليهم السلام .
19 . مناظرۀ امام رضا عليه السلام با مأمون دربارۀ عصمت انبيا.
بر تمام اين مناظرات فضايى آرام و به دور از تعصّب كوركورانه حاكم بوده است؛ پرسشگران به قصد پاسخ گرفتن از امامان معصوم عليهم السلام مى‌پرسيدند و آنان، با ارائۀ برهان و استفاده از منطق پاسخ آنان را مى‌دادند و نتيجۀ اين پرسشگرى معقول و پاسخ‌گويى منطقى، چيزى جز گرويدن اشخاص به دين مبين اسلام نبود. اين فضا را در مباحثات علمى و