55همان سمتى كه در جهت راست بالاى مكه معظمه قرار دارد، 1 متعلق به مردم وجود دارد.
و از كوه‌هاى پيرامون مكه بنا بر آنچه «ازرقى» ذكر كرده است، 2 دو كوه اخشب؛ يعنى كوه «ابوقبيس» و «جبل احمر» است؛ زيرا مى‌گويد: دو اخشب مكه يكى ابوقبيس؛ يعنى كوه مشرف بر «صفا» به طرف «سويدا» و «خندمه» است و پس از آن مطالبى دربارۀ ابوقبيس مى‌گويد:... و اخشب ديگر، كوهى است كه به آن «جبل احمر» مى‌گويند كه در جاهليت «اعرف» ناميده مى‌شد و آن كوهى است كه از پيش رو به قُعَيْقعان و خانه‌هاى عبداللّٰه‌بن زبير مشرف است.
«ابن‌اثير» و «محبّ طبرى» دربارۀ دو اخشب مكه، همان مطلبى را كه ازرقى گفته است آورده‌اند، ولى قاضى عياض در «المشارق» و ياقوت (حموى) در «مختصر معجم البلدان» 3 دربارۀ «جبل احمر»، مطلب مغايرى گفته‌اند؛ «قاضى عياض» گفته است: دو اخشب، دو كوه هستند كه گاهى در شمار مكه و گاه در شمار مدينه مى‌آيند؛ يكى «ابوقبيس» است و ديگرى قعيقعان و گفته مى‌شود كوه ديگر «جبل احمر» است‌كه به آنجا مشرف است و هر دو را «جبجبان» 4 مى‌نامند و ابن‌وهب مى‌گويد: دو اخشب، دو كوهى است كه پايين عقبۀ منا، بالاى مسجد الحرام قرار دارند؟ اينكه گفته... «و گاهى در شمار مدينه مى‌آيند» چه بسا در اصل - و به دليل آنچه كه به نقل از «ابن‌وهب» نقل كرده - بايد مى‌گفت: در شمار منا. (خداوند آگاه است).
ياقوت مى‌گويد: اخشب دو جاست؛ اخشب شرقى و اخشب غربى كه هر دو را دو اخشب (اخشبان) مى‌گويند. شرقى همان كوه «ابوقبيس» است و غربى كوه «قعيقعان». و گفته مى‌شود: آن دو، «ابوقبيس» و «جبل احمر» است كه بر آنجا مشرف است و در «معجم البلدان» توضيح داده شده‌اند. 5