23مكّه، اخبار بازارهاى مكّه در جاهليّت و اسلام سخن رانده و با اين باب، كتاب ارزشمند خود را به پايان برده است.
اهميّت و ارزش اين كتاب، در همين فراگيرى و گسترۀ اخبار و اطلاعات مربوط به مكّه است كه پس از «ازرقى» و «فاكهى»، كسى آنها را گرد نياورده است.
تاريخنگارانى كه پس از «فاسى» آمدند و به اخبار مكّه و بيتاللّٰهالحرام پرداختند، تحت تأثير وى قرار داشتند؛ از جمله مورّخ مشهور، جمالالدين محمّدبن ظهيرۀ قرشى در كتاب خود «الجامع اللطيف فى فضل مكّة وأهلها وبناء البيت الشريف» اخبار مكّه را تا سال 950ه . ق. يعنى سال پايان تأليف كتاب، در آن گنجانده است. همچنين علّامه قطبالدين حنفى (در گذشتۀ 988ه .ق.) در كتاب خود «تاريخ القطبى» به نام «الإعلام بأعلام بيتاللّٰهالحرام» كه او نيز اخبار مربوط به مكّه را تا سال تأليف؛ يعنى 984ه .ق.
گردآورده است.
آنچه بر اهميّت اين كتاب افزوده، وجود مطالب نقل شده از كتابهاى خطى ناياب در لابهلاى آن است.
لازم نمىبينيم تلاش و كوششهايى كه در راهِ عرضۀ كتاب به اين شكل، افزودن پاورقىها، ضبط اعلام و تحقيق در متن آن و نيز شرح شواهد شعرى و ديگر خدمات علمى، صورت گرفته را يك به يك برشماريم.
از خداى متعال مىخواهيم ما را به آنچه صواب است رهنمون سازد و به راه راست هدايت كند. تنها از او توفيق مىجوييم و به درگاهش روى مىآوريم و به سوى او رهسپاريم.
گروه محقّقان