13مزدلفه، امتداد طبيعى دشت مناست و از ناحيۀ غرب تا تپّه‌هاى بلند اخْشَبَيْن در نزديكى عرفات گسترده است. در مزدلفه بنايى برپا نيست، جز مسجدى كه بر فراز مشعرالحرام ساخته‌اند و برخى ساختمانهاى دولتى.
عرفات، دشتى است در هيجده كيلومترى حرم، ده‌كيلومترى منا و شش كيلومترى مزدلفه. اين دشت نسبتاً هموار، دو نقطۀ مهم دارد: الف:
جبل‌الرحمه، كوهى سنگى كه پيامبر صلى الله عليه و آله در حجّة الوداع برآن ايستاد و دعا كرد.
ب: مسجد نمره، در محلّ خيمه‌اى كه پيامبر صلى الله عليه و آله در همان سفر برپا ساخت.
نامهاى مكّۀ مكرّمه
گويند: مكّه را از اين‌رو بدين نام خوانده‌اند كه عرب در جاهليّت مى‌گفت: «حجّ ما درست نيايد، مگر آن‌كه به كنار كعبه رويم و «نَمُكُّ فيٖه»؛ يعنى به‌سان مرغان شباهنگ آواز سردهيم».
نام مكّه در قرآن كريم، يك‌بار، در سورۀ فتح، (آيۀ 24) چنين آمده است:
9 وَ هُوَ الَّذِي كَفَّ أَيْدِيَهُمْ عَنْكُمْ وَ أَيْدِيَكُمْ عَنْهُمْ بِبَطْنِ مَكَّةَ مِنْ بَعْدِ أَنْ أَظْفَرَكُمْ عَلَيْهِمْ وَ كٰانَ اللّٰهُ بِمٰا تَعْمَلُونَ بَصِيراً؛
«و اوست همان كسى كه در دلِ مكّه - پس از پيروز كردن شما بر آنان - دستهاى آنها را از شما و دستهاى شما را از ايشان كوتاه كرد و خدا به آنچه مى‌كنيد همواره بيناست.»
از نامهاى فراوان مكّه، يكى نيز بَكّه است، كه آن هم تنها يك‌بار در سورۀ آل‌عمران، (آيۀ 96) آمده است. مكّۀ مكرّمه نامهاى ديگرى هم دارد، كه پرآوازه‌ترين آنها امُّ القُرىٰ (مادر شهرها) است كه دوبار در قرآن بدين نام خوانده شده است: سورۀ انعام، آيۀ 92 و سورۀ شورى، آيۀ 7.
از نامهاى ديگر آن، بَلَد است (سورۀ بلد، آيۀ1) و بَلَد امين (سورۀ تين،