23سخن برخى كه گفتهاند: واژۀ «غنيمت» در اصل، مربوط به تمام غنايم بوده و سپس به غنايم جنگى اختصاص يافته، مقرون به صحت نيست، زيرا به خوبى ملاحظه مىكنيم موارد استعمال اين كلمه در اين روايت شريفه، اختصاص به غنايم جنگى ندارد؛ بلكه در مورد غنايم غير جنگى بيشتر استعمال گشته و برآنها دلالت بيشترى دارد و به فرض شك و ترديد، قهراً بايد حمل بر معناى لغوى شود.
بنابراين، آيۀ شريفۀ فوق بر وجوب خمس در تمام اموالى كه انسان به دست مىآورد، دلالت دارد هر چند دستيابى به اين اموال، در ميدان نبرد با كفّار نباشد.
قرطبى خود اعتراف كرده كه: معناى لغوى، ايجاب نمى كند اين آيۀ شريفه اختصاص به غنايم جنگى داشته باشد؛ ولى گفته است: «دانشمندان بر اين اختصاص، اتفاق نظر دارند.» 1 معناى سخن وى اين است كه اين دانشمندان بر خلاف ظاهر آيۀ شريفه و بر خلاف آن چه متبادر به ذهن است، اتفاق نظر نمودهاند.
تفاوت غنيمت و فَىءْ
ابوهلال عسكرى در مورد تفاوت ميان غنيمت و فَىءْ