157حج هم، بدون آنكه اعمال حج را همراه مردم ديگر به‌پايان برساند، تصميم به بيرون رفتن از مكه به‌سوى كوفه گرفت. آن خطبۀ معروفِ
«خُطّ الموتُ على ولد آدم...» را كه عمدتاً در جهت توجه دادن به مسؤوليت‌هاى اجتماعى مسلمين و دعوت به قيام براى خدا و تبليغِ فرهنگ شهادت‌طلبى و ايثار جان و خون در راه اسلام و دين خدا و زيبايى شهادت در راه خدا براى جوانمردان است در مكه ايراد كرد و دستور داد تا مردم جمع شوند. پس از اجتماع انبوه عظيمى از حجاج و اهالى مكه در «مسجدالحرام»، آن حضرت سخنان تاريخى خويش را القاء نمود. 1
منصب اميرالحاج
منصبِ «اميرالحاج» و سرپرستى زائران خانۀ خدا در امور حج و احكام و مناسك، علاوه بر جنبۀ دينى، بُعد سياسى هم داشته است و تعيين كسى از سوى حكومت براى پيشوايى مسلمانان در ايام حج، به‌عنوان حضور رسمى مقام حكومت و رهبرى در مراسم حج، تلقى مى‌شده است. اگر خود خليفه نبوده، كسى از سوى دستگاه خلافت، مأمور اين كار مى‌شده است.
اين برنامه، نقش هدايت فكرى و معنوى حج‌گزاران را داشته و حكومت اسلامى، مسلمانان را در اين مجتمع عظيم اسلامى، به حال خود رها نمى‌كرده كه هر كس، هر وقت، هر كارى خواست بكند و هيچ نظم و نظام و مديريت و هدايتى در كار نباشد. بلكه خود را ملزم به نوعى سامان بخشيدن و سازمان دادن به امور انبوه حجاج مسلمان مى‌دانسته است.
از اين جهت، گاهى آنان كه نمى‌خواستند زير بار حكومت مركزى بروند، يا خود در اين مسأله، داعيه‌اى و نماينده‌اى داشتند، به نحوى در امر «اميرالحاج» اختلال ايجاد مى‌كردند كه نوعى معارضه با حكومت رسمى محسوب مى‌شد.