13سايه افكند و جاودانه ماند و تا اين گيتى برجاست اين تمدن برپا خواهد بود.اين آثار به دلهاى ميليونها انسان آويخته و شعلۀ اشتياق به آنها در دل شيفتگانش از مسافتها راه زبانه مىكشد و شوق ديدار آنها با گذر روزها فروكش نمىكند...
با شنيده شدن نام كوه سلع،وادى عقيق،منا،عرفات،صفا،مروه،مأذمان،و هر نشانى از نشانههاى حجاز،چه چشمها كه گريان نمىشود و چه دلها كه پر نمىكشد.
يكى مىگويد:
«همچنين غم مرا بس،كه در بغداد همىزيم ،
و آن ديگرى مىسرايد:
«هرگاه ابرى به سوى حجاز برق زند،
2.اين است دليل علاقه و عنايت من به اين مكانها و آثار جغرافيايى،كه قدمگاههاى رسول اللّه صلّى اللّه عليه و آله بودهاند و شاهد گفتهها و كردههايى از آن حضرت...،پس سزد كه عبير دلانگيز اين خاكها را با مشام جان ببوييم و لحظاتى از زندگى خود را با آنها به سر بريم.در آنها تأمّل كنيم.گذشتۀ آنها را به ياد آوريم تا پيوند ما با آن گذشته همچنان استوار بماند و گذشته را به زمان حال منتقل سازيم و در سايۀ آن زيست كنيم...صد البتّه كه ما اين كار را به قصد بت كردن شخصى يا پرستش جا و مكانى نمىكنيم،بل از آن رو،به اين كار مىپردازيم كه هر جايى از اين جاها و هر اثرى از اين آثار،بار معنايى جاويدان و تاريخى پرشكوه را با خود حمل مىكند...
اگر امروز براى گردآورى آثار رهبران و رجال بزرگ،كه در عظمت و بزرگى،