6داشته باشد.
مسأله 20 شئون عرفى اشخاص با هم متفاوت است. كسى كه داشتن مسكن شخصى از ضروريات زندگى او مى‌باشد و يا عرفاً مناسب با شأن او است، و يا سكونت در منزل استيجارى يا عاريه‌اى و يا وقفى براى او حرج و مشقت دارد و يا موجب وهن او مى‌شود، براى تحقق استطاعت او داشتن خانه ملكى شرط است.
مسأله 21 كسى كه ضروريات زندگى از قبيل مسكن، لوازم خانه، وسيله نقليه و ابزار كار و مانند آن را بيشتر از شأن خود دارد، اگر مى‌تواند با فروش آنها و خريد ما يحتاج زندگى‌اش، مقدار زائد را صرف مخارج حج كند و اين كار موجب حرج و وهن و منقصت او نمى‌شود، و مقدار ما زاد به اندازه مخارج حجّ و يا مكمّل آن است، بايد اين كار را انجام دهد و مستطيع است.
مسأله 22 اگر مكلّف زمين يا جنس ديگرى را بفروشد تا با پول آن خانه بخرد، در صورتى كه منزل شخصى جزء نيازهاى ضرورى او باشد و يا مالكيت آن با موقعيت عرفى او مناسب است، با گرفتن پول زمين مستطيع نمى‌شود هر چند به مقدار مخارج حج و يا مكمّل آن باشد.
مسأله 23 كسى كه بعضى از اموالش مورد نياز او نيستند و پول حاصل از فروش آنها براى استطاعت او كافى باشد و يا آن را تكميل كند، با وجود شرايط ديگر حج بر او واجب مى‌شود.
4 رجوع به كفايت
مسأله 24 يكى از شرايط تحقق استطاعت مالى رجوع به كفايت است (البته اين شرط در حج بذلى وجود ندارد كه تفصيل آن به زودى مى‌آيد) . يعنى بعد از برگشت از حجّ، تجارت يا زراعت يا صنعت يا شغل و يا منفعت ملك مثل باغ و مغازه و غير اينها از منابع درآمد، داشته باشد، به طورى كه براى زندگى مناسب با شأن عرفى خود و خانواده‌اش كافى باشد. و طلاب علوم دينى اگر بعد از مراجعت از حج زندگى آنها با شهريه حوزه‌هاى علوم دينى اداره مى‌شود، كافى است.
مسأله 25 در زن نيز رجوع به كفايت شرط است، بنا بر اين اگر زن شوهر داشته باشد و در حال حيات شوهرش مستطيع شود، بعد از بازگشت از حج، نفقه‌اى كه شوهرش به او مى‌پردازد رجوع به كفايت است. ولى زنى كه شوهر ندارد، در تحقق استطاعت او شرط است كه علاوه بر داشتن مخارج حج، بعد از بازگشت داراى يك منبع درآمد مالى باشد كه براى اداره زندگى مناسب با شأن عرفى او كافى باشد. در غير اين صورت براى حج مستطيع نيست.