شرايط‍‌ وجوب حَجة الاسلام

(3)) اظهر عدم وجوبِ‌ خروج در اولين فرصت است. پس اگر اتفاقاً درك نكرد حج بر او مستقر نشده است و اما با عدم اعتماد مذكور، پس مورد تأمّل است و عدم حرمتِ‌ تفويتِ‌ احتمالى، با تأخير يا غير آن از مقدّمات مفوَته در واقع بعد از اشتغال ذمه يا قبل از آن، در موردى كه دليل خاص نباشد خالى از وجه نيست.آية الله تبريزى، آية الله خويى: مگر اينكه حرجى باشد كه در اين صورت بر خودش واجب نيست ولى بعد از مرگ وى بايد از تركه او حج به جا آورند.آية الله زنجانى: و در اثر كوتاهى به حج در آن سال نرسد، ظاهراً حج بر او مستقر مى‌شود و كسى كه حج بر او مستقر شده است بايد در اولين فرصت به حج برود هرچند استطاعت او از بين رفته باشد؛ بلى در صورتى كه بدون اختيار انجام حج بر او حرجى شود تأخير حج تا رفع حرج جايز است و اگر از رفع حرج مأيوس باشد، بايد در اولين سال ممكن با قصد قربت براى حج نايب بگيرد، هرچند در هر دو صورت مى‌تواند خودش با تحمل حرج، حج به جا آورد.آية الله سيستانى: اگر تأخير، به علت اطمينان به درك حج در همين سال باشد و اتفاقاً نرسد، حج بر او مستقر نخواهد شد.آية الله صافى، آية الله گلپايگانى: در صورتى حج مستقر مى‌شود كه معلوم شود اگر مى‌رفت به حج مى‌رسيد.آية الله فاضل: در صورتى حج بر او مستقر مى‌شود كه اگر مى‌رفت به حج مى‌رسيد و اگر انجام حج براى او حرجى باشد، حج از خودش ساقط‍‌ است ولى بايد خودِ او بعداً، در صورت قدرت، انجام دهد و يا بعد از فوتش از تركه او حج نيابى ولو از ميقات انجام دهند.

(1)) . آية الله بهجت: كفايت ادراك آنچه با آن حج ادراك مى‌شود، اگرچه اضطرارى مشعر باشد، با انجام واجب از اضطرارى عرفه خالى از وجه نيست.

(2)) . آية الله بهجت: با ساير شروط‍‌ و با اداى واجبات لاحقه، بدون نياز به تجديد نيت حجة الاسلام يا تجديد نيت احرام يا نيت وجوب به مجرد كمال، و معتبر است از زمان كمال نه قبل از آن استطاعت او به قدر فراغ از واجبات حج بنا بر اظهر، و در صورت ادراك حج به نحو صحيح در إجزاء عمره سابقه بر كمال از متمتع تأمل