29از امام صادق(ع) پرسيدم: «نظر شما درباره مردى كه يكى از انگشتان زنى را بريده است چيست؟ ديه آن چقدر است؟» آن حضرت فرمود: «ده شتر». پرسيدم: «اگر دو انگشت از او را بريده باشد چه؟» فرمود: «بيست شتر». پرسيدم: «اگر سه انگشت او را بريده باشد چه؟» فرمود: «سى شتر». گفتم: «اگر چهار انگشت را بريده باشد؟» فرمود: «بيست شتر». گفتم: «سبحان الله! چگونه است سه انگشت را ببرد بر اوست كه سى شتر ديه بدهد، اما اگر چهار انگشت را ببرد، بيست شتر بايد ديه بدهد؟ همانا اين مطلب به ما رسيد و ما در عراق بوديم و از كسى كه آن را گفت بيزارى جستيم و گفتيم كسى كه اين سخن را گفته، شيطان است». امام(ع) فرمود: «آرام باش اى ابان! اين، حكم رسول خدا(ص) است. همانا زن تا يك سوم ديه با مرد برابر است، اما همين‌كه ديه‌اش به يك سوم رسيد، به نصف كاهش مى‌يابد. اى ابان! همانا تو مرا به قياس گرفته‌اى، درحالى‌كه اگر سنت (احكام اسلام) به قياس گرفته شود، دين نابود مى‌گردد». 1
در منابع حديثى اهل‌سنت نيز سخنانى از پيامبر اكرم(ص) در سرزنش اجتهاد قياسى نقل شده است. براى نمونه، عوف‌بن‌مالك از آن حضرت